Τα επιχειρησιακά δίδαγματα της επίθεσης με Tomahawk στη Συρία

3F07E53900000578-4389482-USS_Ross_This_is_the_moment_one_of_America_s_destroyers_fired_on-a-58_1491553651351
Η στιγμή που το αντιτοπριλλικό USS Ross εκτοξεύει τους πρώτους πυραύλους Τομαχωκ κατά της Συρίας
Την περασμένη εβδομάδα ο κόσμος έφτασε πιο κοντά σε κλιμάκωση ανάμεσα στις δύο κύριες στρατιωτικές δυνάμεις του πλανήτη, την υπερδύναμη που ακούει στο όνομα Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και την εκλιπούσα Ρωσική Ομοσπονδία, κυρίαρχο διάδοχο της πάλαι ποτέ κραταιάς Σοβιετικής Ένωσης. Με αφορμή την επίθεση με χημικά όπλα (πιθανότατα χλωριούχο αέριο) σε επαρχίες της περιοχής Χομς, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump αποφάσισε να τιμωρήσει το Συριακό καθεστώς του Μπασάρ Αλ Άσσαντ το οποίο φέρεται ως ο θύτης (από τα Αμερικανικά ΜΜΕ τουλάχιστον) αυτής της αποτρόπαιας επίθεσης.
Τα ξημερώματα της Παρασκευής ( 3¨42 ωρα Έλλάδος) οι ΗΠΑ εξαπέλυσαν πυραυλική επίθεση με 59 πυραύλους Τόμαχωκ κατά της αεροπορικής βάσης από την οποία κατηγορείται η Συριακή αεροπορία ότι απογειώθηκαν αεροσκάφη Su-22 που άφησαν βόμβες με χημικές πολεμικές κεφαλές κατά αμάχων στα προάστια της επαρχίας Idlib. Η πόλη που έγινε η επίθεση ονομάζεται Χαν Σειχουν.
JSOW_ZSU-23-4
Στην έκδοση D οι πύραυλοι Tomahawk μεταφέρουν 166 υπο-πυρομαχικά όμοια με αυτά των βομβών διασποράς CBU-87 της USAF και χρησιμοποιούνται κατά συγκεντρώσεων χερσαίων μονάδων. Στην φωτό παρόνοια χρήση βλήματος Stand-off JSOW κατά SPAAG Shilka
Το παράδοξο της υπόθεσης είναι πως το απόγευμα της Πέμπτης, ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε συναντηθεί με τον Κινέζο Ομόλογό του Xi Jinping στην Φλόριντα των ΗΠΑ για να συζητήσουν τόσο τον καλύτερο έλεγχο της Βορείου Κορέας όσο και την εξάπλωση της τρομοκρατίας. Στο περιθώριο της συνάντησής τους ασχολήθηκαν και με οικονομικά ζητήματα περί ανταγωνισμού των βιομηχανιών των δύο χώρών (στην Κίνα εδώ και δεκαετίες δραστηροποιούνται και Αμερικανικές εταιρείες που εξαγουν φθηνότερα τα προιοντα τους πίσω στις ΗΠΑ πλήττοντας τις Αμερικανικές θέσεις εργασίας ιδιαίτερα στον τομέα της Βαριάς Βιομηχανίας).
Η επίθεση που εκδηλώθηκε στη Συρία έγινε από δύο καταδρομικά Arleigh Burke τα οποία έπλεαν κοντά στην Κρήτη. Συνολικά χρησιμοποιήθηκαν 60 πύραυλοι (ένας εκδήλωσε δυσλειτουργία και απέτυχε να εκτοξευτεί) Tomahawk TLAM οι οποιοι είχαν αποκλειστικό στόχο ενισχυμένα υπόστεγα αεροσκαφών και αποθήκες οπλισμού στην Συριακή Αεροπορική βάση Αλ Σαιράτ.
17620097_1753653474648758_4162912412049879564_o
Το Αμερικανικό Πεντάγωνο έδωσε στη δημοσιότητα δορυφορικές φωτογραφίες από τα χτυπήματα στην στρατιωτική βάση (πριν αριστερα, μετά δεξια) όπου φαίνεται η πολυ μεγάλη ακρίβεια των πληγμάτων
Κατά την Αμερικανική πλευρά 56 πύραυλοι TLAM έπληξαν στόχους στην Αλ Σαιράτ, στέλνοντας δυναμικό μύνημα στην πλευρά του Άσσαντ να μην ξανατολμήσει παρόμοιο εγχείρημα. Έτσι 3 πύραυλοι Tomahawk φαίνεται να αστόχησαν, ποσοστο απόλυτα λογικό.Με βάση αμερικανικές πηγές 20 αεροσκάφη Su-22/Mig-23 καταστράφηκαν μαζί με ένα μεταγωγικό αεροσκάφος ενώ τα σημεία που επλήγησαν ξεπερνούσαν τα 40 (πιθανότατα σε μερικά κατέπεσαν δύο τουλάχιστον πύραυλοι για εξασφάλιση της ολοκληρωτικής καταστροφής τους).
Τα τεχνικά χαρακτηριστικά των πυραύλων αυτών είναι τα παρακάτω:
Κωδική Ονομασία: BGM-109 C/D/Ε
Κόστος: 1,89 εκ $
Εμβέλεια:1300 χλμ, τα βλήματα του μπλοκ παραγωγής Block IV έχουν 1700χλμ και δυνατότητα αλλαγής πορείας εν πτήση
Ταχύτητα: υποηχητική 890 χλμ/ώρα
Ύψος πτήσης: Επίσημα κάτω από 30 μέτρα, ανεπίσημα μεταξύ 10 και 25 μέτρων
Πολεμική κεφαλή: 450 kg ενιαία πολεμική κεφαλή για την έκδοση C, για την έκδοση D η πολεμική κεφαλή αποτελείται από 166 υποπυρομαχικά διπλού σκοπού ( σε 24 κάνιστρα κατά προσωπικού και θωρακισμένων στόχων) όμοια με τα βομβίδια που εμπεριέχονται στην CBU-87 της USAF. Μεχρι 5 διαφορετικές περιοχές στόχου μπορούν να πληγούν από ένα μόνο πύραυλο αν και ειναι συνηθέστερο να αφήνονται όλα τα υπο-πυρομαχικά διαδοχικά στην ίδια περιοχη
Καθοδήγηση: GPS/INS/TERCOM/DSMAC
17861875_1753864231294349_206860183351005004_n
Ρωσος Reporter μπροστα σε κατεστραμμένο Mig-23 της Συριακή Αεροπορίας. Προσέξτε το σημείο εισόδο του Τομαχωκ πίσω και πάνω από το αεροσκάφος. Τα ανοιχτά υπόστεγα αεροσκαφών φαίνεται πως εκτονώσαν πλήρως την έκρηξη με αποτέλεσμα το συγκεκριμένο κτίριο να ξαναχρησιμοποιηθεί λίγες ώρες μετά. Η στατική ζημιά είναι μικρή και δεν υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης.
Οπως καταλαβαίνει κανείς το μεγεθος της γόμωσης των πυραύλων Τόμαχωκ ιδιαίτερα σε αυτή της έκδοσης C αρκεί για να θέσει εκτός μάχης υπόστεγα αεροσκαφών, κέντρα διοίκησης, συστήματα ραντάρ, αντιαεροπορικά συστήματα καθώς και πλειάδα άλλων στόχων όπως ελλιμενισμένα πλοία κτλ. Για σύγκριση η πολεμική κεφαλή του βλήματος κατά πλοίων Brahmos δεν ξεπερνά τα 300 kg, μεγεθος που από μόνο του μπορεί να θέσει εκτός μάχης ένα αντιτορπιλλικό Arleigh Burke εκτοπίσματος 7500 τόννων πόσω δε μάλλον κατά μικρότερων στόχων. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως κατά την εκτόνωσή της μπορεί να ισοπεδώσει κατάλληλα διαμορφωμένα υπόστεγα αεροσκαφών. Η πολεμική κεφαλή των Τομαχωκ δεν είναι σαν αυτή των BLU-109 που εκρήγνυνται αφού εισέλθουν εντός των καταφυγίων αεροσκαφών. Ετσι μεγάλο μέρος της HE ενέργειας χάνεται τόσο στο σημείο εισόδου όσο και κατά την εκτόνωση προς όλες τις κατευθύνσεις του ωστικού κύματος της έκρηξης. Παρόλο που οτιδήποτε ήταν μέσα στα καταφύγια αεροσκαφών έγινε παρανάλωμα πυρός, πολλά από τα προσβεβλημένα υπόστεγα αεροσκαφών φέρεται να επαναχρησιμοποιήθηκαν την επόμενη μέρα χωρίς να έχουν υποστεί σημαντικές ζημιές απο την οπτική της στατικής κατασκευής.
Σύμφωνα με το Ρωσικό Υπουργείο Άμυνας από τους 59 πυραύλους Tomahawk μόλις οι 23 έπληξαν στόχους στην Συριακή Αεροπορική Βάση. Οι υπόλοιποι 36 πύραυλοι είτε αστοχησαν είτε καταρρίφθηκαν. Στο βίντεο που ακολουθεί μπορεί κάποιος να διακρίνεια τα άδεια κουφάρια καταρριφθέντων Τομαχωκ (πιθανότατα από Pantsir S1) στα περίχωρα της αεροπορικής βάσης. Επίσης φαίνεται αυτό που αναφέραμαι και λίγο πιο πάνω ότι η πολύ σημαντική ζημιά που έγινε μέσα στα καταφύγια αεροσκαφών δεν επηρρέασε τόσο την στατικότητά τους. Επιπρόσθετα το ρωσικό βίντεο δείχνει πολλά αεροσκάφη να παραμένουν απρόσβλητα, ίσως λόγω κατάλληλης παραλαγής ή λογω της συμφωνίας με την Αμερικανική πλευρά να μην πληγούν υπηρετουντα στην Ρωσική Αεροπορία πολεμικά αεροσκάφη που είχαν μετασταθμευσει εκεί.
Την επόμενη μέρα η Συριακή Αεροπορία συνέχισε κανονικά τις πτήσεις προσβολείς χερσαίων στόχων με αεροσκάφη Su-22. Στο παρακάτω βίντεο διακρινονται κάποια καταστραμμένα καταφύγια αεροσκαφών αλλά και μερικά ανέπαφα. Ανέπαφη επίσης έμειναν και τα σημεία τροχοδρόμησης αεροσκαφών (που κανονικά είναι από τους πρώτους στόχους αν θέλεις να βγάλεις εκτός μια αεροπορική βάση) όπως και οι διάδρομοι προσγείωσης/απογείωσεις. Οι δε τελευταίοι δεν θα μπορούσαν να πληγούν αποτελεσματικά από τους Τόμαχωκ καθώς τόσο στην έκδοση C με την μοναδιαία πολεμική κεφαλή όσο και στην D με τα υπο-πυρομαχικά, η πολεμική γόμωση δεν είναι κατάλληλη για την αποτελεσματική δημιουργία κρατήρων ώστε να μην είναι εύκολα επισκευάσιμη από το προσωπικό εδάφους της Συριακής Αεροπορίας. Αυτό φαίνεται πως είχε γίνει απδεκτό απο τους Αμερικανούς Αξιωματούχος και έτσι οι μόνοι στόχοι που χτυπήθηκαν ήταν αποθήκες πυρομαχικών και ενισχυμένα καταφύγια αεροσκαφών.
syria5
Φαινεταί πως αντιαεροπορικοί πύραυλοι εκτοξεύτηκαν λίγα λεπτά πριν καταφθάσουν οι Τομαχώκ στην Συριακή βάση. Είναι βέβαιο πως κάποιοι Τομαχωκ που βρέθηκαν στην ίδια περιοχή με τους ΑΑ πυραυλους καταρρίφθηκαν από τους τελευταίους.
O εκπρόσωπος του Αμερικανικού Πενταγώνου λοχαγός Τζεφ Ντέιβις ενημερώνοντας δημοσιογράφους για την επιχείρηση, είπε ότι οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις είχαν «πολλαπλές» συνομιλίες με τις ρωσικές δυνάμεις χθες προτού εκτοξεύσουν πυραύλους, χρησιμοποιώντας ένα σύστημα επικοινωνίας που είχε συμφωνηθεί από πριν για να αποφύγουν κατά λάθος συγκρούσεις στη Συρία μεταξύ των δυνάμεών τους στη μάχη τους εναντίον του Ισλαμικού Κράτους.
Έπειτα αποκαλύφθηκε πως οι Ρώσοι γνώριζαν τουλάχιστον 2 ώρες πριν το ακριβές σημείο και χρόνο της επίθεσης. Έτσι πρόλαβαν να εκκενώσουν την αεροπορική βάση. Είναι σχεδόν βέβαιο πως το ίδιο έγινε και για τους Συριους στρατιωτικούς της SuAF. ¨Ετσι αν και  προσεβλήθη η βάση, την επόμενη μέρα απογειώθηκαν δύο αεροσκάφη Su-22 για να προσβάλλουν θέσεις αντιακθεστωτικών δυνάμεων
Γιατί δεν κατερρίφθησαν όλοι οι Τομαχώκ ? Η έννοια του ορίζοντα ραντάρ
Είναι απορίας άξιο για πολλούς αμυντικούς αναλυτές ειδικά αυτούς που δεν έχουν το κατάλληλο τεχνικό υπόβαθρο να μην μπορούν να κατανοήσουν γιατί οι 59 πύραυλοι Τομαχωκ δεν καταρρίφθηκαν από τα κορυφαία συστήματα αεράμυνας S-300 και S-400 που βρίσκονται ανεπτυγμένα στην Συρία. Έτσι δημιουργήθηκαν πολλές θεωρίες συνωμοσίας είτε ότι τα συστήματα αυτά δεν είναι αξιοπιστά είτε ότι έγινε πολιτική συμφωνία με την Ρωσική πλευρά ώστε να πιεστεί ο Άσσαντ και διάφορες ακόμη ιστορίες. Με βάση συνδυασμό των στοιχείων τόσο από τη Ρωσική πλευρά όσο και από την Αμερικανική (η οποία παραδέχτηκε ότι εν τελει δεν ειχαν στόχο να καταστρέψουν την συγκεκριμένη αεροπορική βάση αλλά να στείλουν ένα μυνημα) καθίσταται σαφές πως ένα μεγάλο μέρος των πυραύλων cruise τύπου Τομαχωκ καταρρίφθηκε από αντιαεροπορικά συστήματα πιθανότατα Συριακής προέλευσης (Pantsir S1).
img714
Περα από την καμπυλότητα της Γης, οι καιρικές συνθήκες αλλά και το γεωγραφικό ανάγλυφο παίζουν κρίσιμο ρόλο στην μείωση της εμβέλειας εντοπισμού ενός χαμηλά ιπτάμενου στόχου
Την διελεύκανση του μυστηρίου μας δίνει η έννοια του ορίζοντα ενός ραντάρ. Ο ορίζοντας ενός ραντάρ με πολύ απλά λόγια είναι το σημείο κάτω από το οποίο δεν μπορεί να ανιχνευθεί ένας στόχος που πετά κάτω από αυτόν. Ο ορίζοντας ραντάρ ενός επίγειου συστήματος όπως οι S-400 επηρρεάζεται κυρίως από την καμπυλότητα της Γης, το ύψος ενός εισερχόμενου στόχου και το ύψος της κεραίας εκπομπής του.
Ιδιαίτερα σε αποστάσεις μερικών εκατοντάδων χιλιομέτρων οι δύο τελευταίες παράμετροι είναι οι κυριότερες καθώς η καμπυλότητα της Γης είναι σχεδόν η ίδια τόσο για το Ραντάρ όσο και για τον στόχο.
Η παρακάτω απλοποιημένη εμπειρική εξίσωση συνοψίζει.
img712.gif
Ετσι ενδεικτικά καταδρομικά Αντιαεροπορικού Πολέμου όπως τα Ticonderoga παρόλη την τεράστια εγκατεστημένη τους ισχύ έχουν ορίζοντα ραντάρ 17 ναυτικών μιλίων έναντι στόχου που πετά στα 75 πόδια. Δεν είναι τυχαίο επίσης το πολύ μεγάλο ύψος του ιστού ραντάρ των αντιτορπιλλικών Type 45 Daring του Βρετανικού ναυτικού το οποίο είναι τοποθετημένο σε διπλάσιο ύψος από αυτό του ραντάρ SPY-1 στα αντιτορπιλλικά Arleigh Burke.
a8e8d37215614b0a96fdef72a2ea07a3
H απουσία ιπτάμενων ραντάρ όπως το εικονιζόμενο A-50 U Mainstay δημιουργεί μεγάλα κενά στην επιτήρηση του Συριακού Εναερίου Χώρου. Στην Ρωσική Αεροπορία με βάση τελευταίες πληροφορίες είναι ενεργά 20-25 από τα 40 αεροσκάφη A-50 Mainstay που είχαν κατασκευαστεί στα τέλη της δεκαετίας του 80.
Όπως καταλαβαίνει κάποιος η παρουσία των Ιπτάμενων ραντάρ καλύπτει τους νεκρούς τομεις αυτής της αδυναμίας των επίγειων ραντάρ. Από την άλλη καθώς τα πρώτα λεπτά ενος πολέμου και ιδιαίτερα την στιγμή της πυραυλικής επίθεσης με πυραύλους κρουζ το λογικότερο είναι να μην πετάνε ιπτάμενα ραντάρ του αμυνόμενομενου στην περιοχή ενδιαφέροντος το αποτέλεσμα ειναι ο επιτιθέμενος να έχει το πλεονέκτημα της επιλογής του καλύτερου δρομολογίου για την επίτευξη του μέγιστου καταστρεπτικού αποτελέσματος. Επι του Συριακού Εδαφους η Ρωσική Αεροπορία δεν διαθέτει ιπτάμενα ραντάρ Α-50U Mainstay να επιχειρούν από τις αεροπορικές της βάσεις στην Συρία.
Το εν γένει χαρακτηριστικό των πυραύλων cruise είναι το πολύ χαμηλό ύψος πτήσης τους. Αν και όσον αφορά τους Τομαχωκ δεν έχει ποτέ δημοσιευθεί το ύψος πτήσης τους, από τις πολεμικές επιχειρήσεις των τελευταίων δύο δεκαετιών ειδικά με τά τον 1ο Πόλεμο του Κόλπου έχει εξαχθεί το συμπέρασμα πως αυτό κυμαίνεται μεταξύ 30 και 75 ποδών (10-25 μέτρα). Έτσι ενδεικτικά μια συστοιχία S-400 όση ισχύ και αν είχε δεν θα μπορούσε λόγω διαγράμματος ακτινοβολίας να ανιχνεύσει οποιοδήποτε χαμηλά ιπτάμενα στόχο πέρα από μερικές δεκάδες χιλιόμετρα.
2013-09-11_183256
Ακομη και με την χρήση του 96L6E Cheese Board (Κατω δεξια) που έχει αναπτυχθεί κυρίως για την ανίχνευση στόχων κάτα των 500 μέτρων, το σύστημα S-400 δεν μπορει να παρέχει παρά τοπική κάλυψη σε ακτίνα μερικών δεκάδων χιλιομέτρων κατά πυραύλων cruise
Ετσι η αεροπορική βάση Αλ Σαιράτ που απείχε πάνω από 150 χλμ από τις θέσεις που ήταν ανεπτυγμένοι οι S-400 δεν είχε την επιδιωκόμενη προστασία. Οι Αμερικανοί επιτελείς μέσω της πορείας πτήσης των πυραύλων cruise Tomahawk παρέκαμψαν τις συστοιχίες των S-300/S-400 και ακολουθώντας το Συριακό Γεωγραφικό ανάγλυφο επέτυχαν προσβολή της Αλ Σαιράτ.
Στο επόμενο άρθρο θα προσπαθήσουμε με τα διαθέσιμα μέσα να δείξουμε την πιθανή πορεία των πυραύλων Τομαχωκ, τα σημεία των Ρωσικών Αντιαεροπορικών εγκαταστάσεων και τους πληγείσες στόχους ώστε να έχουμε μια πιο κοντινή ματιά στις δυνατότητες του σύγχρονου συμβατικού πολέμου. Αντίστοιχες Δυνατότητες διαθέτει και η ΠΑ μέσω των πυραύλων κρουζ SCALP EG ενώ η ολοκληρωμένη Ελληνική Αεράμυνα παραμένει εξαιρετικά φονική έναντι πυραυλικών επιθέσεων έχοντας συστήματα στην φαρέτρα της από VSHORADS μέχρι Hi-SAM.
Θα προσπαθήσουμε να σας μεταφέρουμε την στρατηγική εικόνα από τον εναέριο χώρο της Συρίας εκείνη την νύχτα.
  • Έχουν τελικά νόημα οι αιτιάσεις των Ρώσων για το ότι 36 από τους 59 πυραύλους Τομαχωκ δεν βρήκαν το στόχο τους?
  • Θα μπορούσαν άραγε οι εικόνες και τα βίντεο να είναι πραγματικά από το Συριακή Αεροπορική Βάση?
  • Εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα και για την Ελληνική πλευρά?

Σχόλια