Η Πρώτη Επίγνωση μας κάνει να αρχίσουμε από την αρχή, από εκείνο το σημείο σύγκλισης όπου το μυστήριο της ζωής μας κοιτάζει κατάματα, ξεφεύγοντας από τις λογικές προσδοκίες και εμπειρίες μας. Το να συνειδητοποιήσουμε την πραγματικότητα των συμπτώσεων και να αντιληφθούμε το μήνυμα και το νόημά τους είναι το πρώτο βήμα για να εξελιχτούμε συνειδητά και πιο γρήγορα.
8 Ιουλίου: Μια επιβατική αμαξοστοιχία εκτροχιάστηκε στην ρωσική περιοχή του Krasnodar, κοντά στη Μαύρη Θάλασσα.
12 Ιουλίου :΅Σιδηροδρομικό δυστύχημα σημειώθηκε περίπου 40 χλμ. νότια του Παρισιού. Έξι άνθρωποι σκοτώθηκαν και 12 τραυματίστηκαν σοβαρά –οι εννέα εξ αυτών βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση
24 Ιουλίου: Απίστευτη τραγωδία στην Ισπανία. Στο χειρότερο σιδηροδρομικό δυστύχημα σκοτώθηκαν 77 άνθρωποι και 143 τραυματίστηκαν.
Η συγχρονικότητα, είναι η εξήγηση σε αυτό που ονομάζουμε «σύμπτωση». Όταν λέμε σύμπτωση όμως, δεν εννοούμε όλες τις συμπτώσεις, αλλά αυτές που μας φαίνονται περίεργες – που ενδεχομένως να κρύβουν ένα βαθύτερο νόημα. Στη συγχρονικότητα, έχουμε να κάνουμε με αλληλουχίες γεγονότων οι οποίες έχουν μια μη-αιτιατή συνδετική βάση, σε συνδυασμό με σημεία-κόμβους της μνήμης .
Δεν είναι φιλοσοφική θεωρία, αλλά μια εμπειρική έννοια, σύμφωνα με τον Jung.
Τι εννοούμε όμως όταν αναφερόμαστε σε «αλληλουχίες γεγονότων με μη-αιτιατή συνδετική βάση»; Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι η λέξη «συγχρονικότητα», μια λέξη ελληνικής προέλευσης, περιέχει την έννοια του χρόνου. Ας φανταστούμε λοιπόν το χρόνο ως μια ευθεία γραμμή. Στο μήκος αυτής της ευθείας, τοποθετούμε τελείες-σημεία που συμβολίζουν κάποια γεγονότα.
Οι περιπτώσεις όπου αυτά τα σημεία «συγχρονίζονται», ταιριάζουν μεταξύ τους χωρίς να υπάρχει κάποιος ορατός συνδετικός κρίκος (κάποια φανερή αιτία), αποτελούν συγχρονικότητες.
Ένα παράδειγμα συγχρονικότητας, από το ημερολόγιο του Γιούνγκ.
“Αυτές τις ημέρες μελετούσα επισταμένα το σύμβολο του ψαριού μέσα στην ανθρώπινη ιστορία. Κανείς δε γνώριζε για την έρευνά μου ακόμη. Σήμερα για γεύμα είχαμε ψάρι. Ένας φίλος μου ανέφερε το έθιμο με το απριλιάτικο ψάρι. Το πρωί παρατήρησα τυχαία μια επιγραφή που έλεγε «Est homo totus medius piscis ab imo». Το απόγευμα ένας ασθενής μου έδειξε κάποιες πολύ όμορφες εικόνες ψαριών που είχε ζωγραφίσει. Το βράδυ μου έδειξαν ένα κέντημα που απεικόνιζε ιχθυόμορφα τέρατα. Μια ασθενής μου διηγήθηκε ένα όνειρό της, στο οποίο καθόταν στην όχθη μιας λίμνης και ένα ψάρι κολύμπησε μέχρι τα πόδια της. Άκουσα στο ραδιόφωνο μια διαφήμιση για ψαροκονσέρβες, τη στιγμή που έβλεπα την ίδια διαφήμιση σε ένα περιοδικό. Γνώρισα έναν κηπουρό, ο οποίος είχε στο μπράτσο του ένα τατουάζ με μια γοργόνα. Ένα αυτοκίνητο με ψάρια, έμεινε από λάστιχο στο δρόμο μπροστά στο σπίτι. Είδα μια γάτα που κρατούσε ένα ψάρι στο στόμα της. Κάτι πολύ περίεργο συμβαίνει…”
Προϋποθέσεις για να χαρακτηρίσουμε ένα γεγονός ως συγχρονικό, είναι: ~ Να απασχολούμαστε από κάποια σκέψη ή όνειρο που είδαμε, από ένα πρόβλημα ή ακόμη και από μια κουβέντα που κάναμε.
~ Ξαφνικά συμβαίνει κάτι απρόοπτο, το οποίο όμως σχετίζεται άμεσα με αυτό που μας απασχολεί.
~ Αυτό που συμβαίνει μοιάζει να μας περνά ένα μήνυμα, δηλ. μας συμπληρώνει ή επιβεβαιώνει ή και απαντά σε αυτό που μας απασχολούσε. ~ Επιπροσθέτως, απουσιάζει ο συνδετικός κρίκος αίτιου-αιτιατού μεταξύ των συμβάντων, δηλ. το ένα δεν έχει προκαλέσει το άλλο.
~ Μας αφήνει μια αίσθηση ότι αυτή η σύμπτωση είχε κάποιο νόημα που συνέβη (μας πέρασε το μήνυμα)
~ Η απόσταση και ο συγχρονισμός δεν έχουν άμεση σημασία. Μπορεί να πρόκειται για γεγονότα που συμβαίνουν ταυτόχρονα κάπου κοντά ή και για κάτι που συμβαίνει πολύ αργότερα αλλού.
Ο Jung εντοπίζει τρεις μορφές συγχρονικότητας:
1) τη σύμπτωση ενός ψυχικού φαινομένου με ένα αντίστοιχο αντικειμενικό συμβάν, η οποία γίνεται αντιληπτή ταυτόχρονα.
2) τη σύμπτωση μιας υποκειμενικής κατάστασης με ένα όραμα ή όνειρο, που μετατρέπεται σε μια αντανάκλαση ενός συγχρονισμού, αντικειμενικού γεγονότος που συμβαίνει ταυτόχρονα αλλά σε απόσταση. Όμως σε κάθε περίπτωση η σχέση μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας ανοίγεται με αυτού του είδους την αιτία.
3) Η ίδια σύμπτωση της περίπτωσης 2, μόνο που το συμβάν γίνεται στο μέλλον, και αναπαριστάται στο παρόν μόνο από κάποιο αντίστοιχο όραμα ή όνειρο. Μερικοί προτείνουν και μια τέταρτη μορφή κατά την οποία λέξεις ή/ και ονόματα (κανονικά, αναγραμματισμένα ή και ομόηχα) μοιάζει να ταιριάζουν σε ιστορικά ή και καθημερινά γεγονότα.
Στην 3η περίπτωση θέτονται οι βάσεις των προφητειών {ή των προφητικών ονείρων} .
Ο Jung λέει, «Η συγχρονικότητα δίνει πρόσβαση στα αρχέτυπα, τα οποία βρίσκονται στο συλλογικό ασυνείδητο, και χαρακτηρίζονται από την πάγκοινη προδιάθεση, που είναι εγκεφαλική και όχι από βιωματικές βάσεις.
Παρόμοια με τα «είδη» του Πλάτωνα, τα αρχέτυπα δεν προέρχονται από τον κόσμο των αισθήσεων, υπάρχουν ανεξάρτητα από τις αισθήσεις και είναι άμεσα αναγνωρίσιμα νοητικά…»
Τα αρχέτυπα αυτά λοιπόν, οικοδομούν ένα κοσμικό πεδίο (διαφορετικό από αυτό του χωροχρόνου) το οποίο για μας αποτελεί ένα είδος γνώσης. Μια αντανάκλαση αυτού του πεδίου είναι και η συγχρονικότητα. Όσον αφορά την εμφάνιση των αρχέτυπων, ο Jung πίστευε ότι είναι αυθόρμητη, επιρρεπής ειδικά σε καιρούς κρίσης. Το βίωμα μιας κρίσης δηλαδή, μπορεί να προκαλέσει το άνοιγμα μιας «πύλης» στη συνείδηση κάποιου, προς μια κρυμμένη αλήθεια μέσα στο συλλογικό ασυνείδητο.
«Αν οι φυσικοί νόμοι ήταν απόλυτες αλήθειες, δε θα είχαν εξαιρέσεις. Η αιτιότητα είναι μονάχα μια στατιστική αλήθεια, που ισχύει μόνο κατά μέσο όρο, αφήνοντας περιθώρια για πολλές εξαιρέσεις που μπορούν να βιωθούν από κάποιον, δηλαδή είναι πραγματικές. Θεωρώ τα συγχρονιστικά συμβάντα σαν μη-αιτιατές εξαιρέσεις, που είναι σχετικά ανεξάρτητες από το χώρο και το χρόνο.
Επιβάλλουν τη σχετικότητα στο χωροχρόνο, σε σημείο που το γεγονός το οποίο δεν έχει συμβεί ακόμη, γίνεται αντιληπτό στο παρόν. Αν ο χωροχρόνος είναι σχετικός, η αιτιότητα χάνει την αξία και τη σημασία της, αφού η γνωστή διαδοχή αιτίας και αποτελέσματος απορρίπτεται ή γίνεται τελείως σχετική… «
Ο Κορνήλιος Αγρίππας στο σύγγραμμα De Occulta Philosophia, αναφέρει: «Το ρεύμα της αλληλουχίας των γεγονότων, μπορεί να καθοδηγηθεί από την Ανώτερη Θέληση έτσι ώστε τα γεγονότα να συνταιριαστούν προσφέροντας προσωπικές αποκαλύψεις. Οι περισσότεροι τα αποκαλούν δώρα της Τύχης ή προσφορές της Μοίρας. Αυτό που ονομάζουμε Θεία Πρόνοια, το οποίο παρεμβαίνει σε κάποιο σημερινό γεγονός, είναι εξαρτημένο από αυτό που συνέβη χτες, χωρίς να είναι απαραίτητο να έχει συμβεί στο ίδιο άτομο, αφού όλες οι προσωπικές ιστορίες συνδέονται με τις καθημερινές αλληλεπιδράσεις τους. Η παρατήρηση τέτοιων περιστατικών, μπορεί να οδηγήσει σε μια χαρτογράφηση των κινήσεων του ρεύματος της Ανώτερης Θέλησης, καθώς αυτή επιδρά πάνω στα ανθρώπινα πεπρωμένα…»
Επιβάλλουν τη σχετικότητα στο χωροχρόνο, σε σημείο που το γεγονός το οποίο δεν έχει συμβεί ακόμη, γίνεται αντιληπτό στο παρόν. Αν ο χωροχρόνος είναι σχετικός, η αιτιότητα χάνει την αξία και τη σημασία της, αφού η γνωστή διαδοχή αιτίας και αποτελέσματος απορρίπτεται ή γίνεται τελείως σχετική… «
Ο Κορνήλιος Αγρίππας στο σύγγραμμα De Occulta Philosophia, αναφέρει: «Το ρεύμα της αλληλουχίας των γεγονότων, μπορεί να καθοδηγηθεί από την Ανώτερη Θέληση έτσι ώστε τα γεγονότα να συνταιριαστούν προσφέροντας προσωπικές αποκαλύψεις. Οι περισσότεροι τα αποκαλούν δώρα της Τύχης ή προσφορές της Μοίρας. Αυτό που ονομάζουμε Θεία Πρόνοια, το οποίο παρεμβαίνει σε κάποιο σημερινό γεγονός, είναι εξαρτημένο από αυτό που συνέβη χτες, χωρίς να είναι απαραίτητο να έχει συμβεί στο ίδιο άτομο, αφού όλες οι προσωπικές ιστορίες συνδέονται με τις καθημερινές αλληλεπιδράσεις τους. Η παρατήρηση τέτοιων περιστατικών, μπορεί να οδηγήσει σε μια χαρτογράφηση των κινήσεων του ρεύματος της Ανώτερης Θέλησης, καθώς αυτή επιδρά πάνω στα ανθρώπινα πεπρωμένα…»
Υπάρχουν όμως και οι «μαύρες» συμπτώσεις, όπου κάτι πηγαίνει στραβά και το αποκαλούμε ατυχία. Ακόμα και οι υπερβολικοί (αλλά πάντα διασκεδαστικοί) νόμοι του Μέρφι θα μπορούσαμε να πούμε ότι κάποιες στιγμές επιβεβαιώνονται. «Αν κάτι μπορεί να πάει στραβά, θα πάει» λέει ο πρώτος νόμος του Μέρφυ. Οι ατυχίες όμως προέρχονται από τους ίδιους μας τους φόβους, οι οποίοι φόβοι τροφοδοτούν αυτό που ο Jung ονόμασε «συλλογικό ασυνείδητο», και το οποίο συλλογικό ασυνείδητο είναι ένα μέρος του ασυνείδητου νου, το οποίο είναι κοινό σε όλους τους ανθρώπους.
Ένα πρωτότυπο παράδειγμα συγχρονικότητας είναι το παρακάτω.
Γράφτηκε σε Ελληνική εφημερίδα στις 2 Μαρτίου του 1926.
«Η κεραμίδα που έπεσε χθες επί της κεφαλής μίας ανυπόπτου διαβάτιδος , είναι αν δεν απατώμεθα το πέμπτον, εντός ολίγων ημερών , αδρανές σώμα το οποίο απεσπάσθη αυτομάτως από την θέσιν του δια να διαπράξη ένα κακούργημα. Πρώτος ήτο ο λίθος πού έπεσε από γιαπί επί της κεφαλής ενός Αρμενίου, δεύτερος ο βράχος πού απεσπάσθη από κάποιο βουνό παρά τά Καλάβρυτα και κατεπλάκωσεν ένα σπίτι, τρίτος ο άλλος βράχος που εκυλίσθη επί της σιδηροδρομικής γραμμής του Λαρισαϊκού και εξετροχίασε την αμαξοστοιχία με αποτέλεσμα δύο ανθρώπινα θύματα. Και τέταρτον ένα άλλο κεραμίδι καταπεσόν επίσης προ ολίγων ημερών επί της κεφαλής ενός αθώου . Αλλά αι μέν επιδημίαι των νοσημάτων εξηγούνται με τά μικρόβια. Αι ηθικαί επιδημίαι όπως η αυτοκτονία με την ψυχικήν μεταδοτικότητα της μίμησις και υποβολής. Ένας βράχος όμως πώς είναι δυνατόν να μεταδόση την απελπισία του ή την κακεντρέχεια του είς ένα αγκωνάρι, το αγκωνάρι είς μίαν κεραμίδα και ούτω καθ’ εξής;».
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου