Φόρμουλα για τουρκική στρατιωτική βάση στην Κύπρο Η Άγκυρα έθεσε «νέα ιδέα» για να διασφαλίσει εσαεί στρατιωτική παρουσία

Γράφει: Κώστας Βενιζέλος
Λευκωσία: Η Άγκυρα προωθεί μια φόρμουλα στο θέμα της ασφάλειας, η οποία θα κλειδώνει την εσαεί παρουσία της στο νησί. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», η τουρκική πλευρά έχει συζητήσει με μέλη των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας την ιδέα για παραμονή στρατευμάτων στην Κύπρο μετά από μια συμφωνία στο Κυπριακό. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως οι Αμερικανοί είναι γνώστες των προθέσεων της Άγκυρας.


 Πιο συγκεκριμένα,  η τουρκική ιδέα/φόρμουλα αναφέρεται σε μείωση των στρατευμάτων και τη δημιουργία, ενδεχομένως, μιας στρατιωτικής βάση στο νησί, όπως διαθέτουν οι Βρετανοί. Αν και η παρουσία δεν έχει σχηματοποιηθεί από τα όσα αναφέρουν Τούρκοι αξιωματούχοι, σαφώς και εννοούν τη συγκέντρωση των στρατιωτικών τους δυνάμεων σε μια βάση (ή και σε περισσότερες). Όπως συναφώς πληροφορούμαστε, η φόρμουλα αυτή παρουσιάζεται από την Τουρκία ως διαφοροποίησή της στο θέμα της ασφάλειας και μάλιστα έχει ζητήσει από κάποιες χώρες με επιρροή να την προωθήσουν, παραπέμποντάς τους προς την ελληνοκυπριακή πλευρά.
 Ουσιαστικά η Άγκυρα διά της ιδέας αυτής επιχειρεί να δημιουργήσει εντυπώσεις, να αποπροσανατολίσει με στόχο να περιορίσει τις συζητήσεις στο δικό της γήπεδο. Δηλαδή, οι συζητήσεις να περιοριστούν στον βαθμό και το επίπεδο παρουσίας της στην Κύπρο και όχι στην πλήρη αποχώρησή της. Παράλληλα με τη φόρμουλα αυτή, επανέρχεται συχνά-πυκνά και η διαχρονική θέση της Άγκυρας να παρέχει εγγυήσεις μόνο στο συνιστών τουρκοκυπριακό κρατίδιο. Τούρκοι αξιωματούχοι θεωρούν πως δεν μπορεί να συζητείται πλήρης αποχώρηση των στρατευμάτων από την Κύπρο, υποστηρίζοντας πως «αυτό θέλουν και οι Τουρκοκύπριοι». Επικαλούνται και δημόσιες τοποθετήσεις του κατοχικού καθεστώτος. 
Ο Μουσταφά Ακιντζί, για παράδειγμα, μιλώντας τις προάλλες στο παράνομο πανεπιστήμιο Εγγύς Ανατολής, είπε πως οι Τουρκοκύπριοι απαιτούν ελευθερία, ισότητα και ασφάλεια και πρόσθεσε ότι βλέπουν την ασφάλειά τους μέσα από τις εγγυήσεις της Τουρκίας. Δεν είναι γνωστό κατά πόσο τέθηκε ενώπιον της Λευκωσίας από τρίτους η θέση που συζητά η Τουρκία, ωστόσο ανεξαρτήτως τούτου υπάρχει διαχρονική προσέγγιση επί του θέματος. Η παρουσία τουρκικών στρατευμάτων, ανεξαρτήτως του αριθμού, συνιστά κόκκινη γραμμή για τη Λευκωσία, η οποία και δεν πρόκειται να μπει στη λογική να συζητήσει ένα τέτοιο σενάριο, όταν τεθεί στην ατζέντα. Για τη Λευκωσία  σχέδιο λύσης του Κυπριακού που θα περιέχει τουρκική παρουσία στο νησί δεν πρόκειται να γίνει δεκτό, ανέφερε ενημερωμένη πηγή, παραπέμποντας και στις επίσημες διαχρονικές θέσεις. Από πλευράς της ελληνικής κυβέρνησης, είναι γνωστό πως η θέση σε σχέση με τις εγγυήσεις αποτελεί προτεραιότητα στις πρωτοβουλίες που αναπτύσσει. 
Υποδεικνύεται πως οι εγγυήσεις και γενικά η παρουσία στρατευμάτων είναι αναχρονιστικές και πρέπει να καταργηθούν. Μογκερίνι: Βίζα μόνο εάν η Τουρκία εναρμονιστεί Το θέμα της απελευθέρωσης της βίζας για τους Τούρκους πολίτες απασχόλησε το Κολέγιο των Επιτρόπων το οποίο συνεδρίασε σήμερα στις Βρυξέλλες και του οποίου τις αποφάσεις παρουσίασε η Ύπατη Εκπρόσωπος Φεντερίκα Μογκερίνι, αμέσως μετά στον Τύπο.
 Το θέμα απασχόλησε, όπως είπε, και το πρόσφατο ταξίδι μελών της Κομισιόν στην Τουρκία, επεσήμανε δε πως δεν υπάρχει καμία διάθεση από πλευράς Κομισιόν για υπαναχωρήσεις από την πλευρά της ΕΕ. «Μόνο εάν και όταν η Τουρκία εκπληρώσει όλα τα νομοθετικά προαπαιτούμενα, όπως και όλες οι υπόλοιπες χώρες, τότε και μόνον τότε θα λάβει την απελευθέρωση της βίζας», ανέφερε η Ύπατη Εκπρόσωπος και συμπλήρωσε: «Θέλω να σας παραπέμψω στον ίδιο τον Πρόεδρο Γιούνκερ που εξήγησε ότι είναι απλά ζήτημα κριτηρίων, τα οποία δεν σκοπεύουμε να νερώσουμε». 
Τέλος η Ύπατη Εκπρόσωπος επέστησε στην προσοχή στην Τουρκία σε σχέση με το δικαίωμα της ελευθερίας του Τύπου, το οποίο αποτελεί θεμελιώδη αρχή της ΕΕ. «Οι πολίτες της Τουρκίας ταυτίζονται με τις ευρωπαϊκές αξίες», σημείωσε. Στο μεταξύ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ερωτηθείς για το θέμα είπε πως «είναι θέμα καθαρά ανταπόκρισης στους όρους και τις προϋποθέσεις που η ΕΕ θέτει προκειμένου να υπάρξει ελευθεροποίηση της θεώρησης διαβατηρίων».  Κληθείς να σχολιάσει αναφορά της Κομισιόν ότι δεν πρόκειται να ανοίξουν κεφάλαια για την Τουρκία χωρίς τη λύση του Κυπριακού, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «είναι απόλυτα συμβατή με τις δικές μας θέσεις, συνεπώς δεν μπορεί παρά να τη χαιρετίσουμε. Και θέλω να προσθέσω την ίδια ώρα ότι, προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά και ως θέμα αρχής, ένας εξ εκείνων που υποστήριξε ένθερμα και με σταθερότητα αυτή τη θέση ήταν ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. Το αναφέρω αυτό διότι υπήρξαν επικριτικές δηλώσεις, για κάποιες δηλώσεις σκοπιμότητας, θα μπορούσα να πω, που έγιναν στην Τουρκία».
 Παρέμβαση για το θέμα έγινε και από τον ΔΗΣΥ. 
Φιλελεύθερος