Επερχόμενες εκλογές στην Τουρκία και οι μύχιες σκέψεις Ερντογάν

Οι εκλογές πλησιάζουν στην Τουρκία. Στις 7 Ιουνίου οι Τούρκοι θα κληθούν να επιλέξουν μια νέα κυβέρνηση και έναν νέο πρωθυπουργό που θα κυβερνήσει τη χώρα για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Στην πραγματικότητα, βέβαια, αυτό που καλούνται να επιλέξουν είναι αν επιθυμούν έναν εκλεγμένο σουλτάνο ή όχι.

Του Μπουράκ Μπεγκντίλ
ΠΗΓΗ: The Gatestone Institute
ΑΠΟΔΟΣΗ: Παντελής Καρύκας

Ο πρόεδρος της χώρας, Ερντογάν, επιθυμεί πολύ περισσότερα από μια απλή νίκη και από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Επιθυμεί το κόμμα του να κερδίσει τα 2/3 των εδρών στο κοινοβούλιο, ώστε να είναι δυνατή η αναθεώρηση του συντάγματος και κατ’ επέκταση η εφαρμογή του προεδρικού συστήματος στην Τουρκία.

Οι εξουσίες του προεδρικού αξιώματος δεν είναι αρκετές για τον Ερντογάν. Είναι πανίσχυρος, αλλά θέλει επιπλέον ισχύ. Θέλει την απόλυτη ισχύ, θέλει να γίνει ο δημοκρατικά εκλεγμένος σουλτάνος μιας αναδυόμενης τουρκικής αυτοκρατορίας.

Ήδη ο Ερντογάν αγνοεί τον συνταγματικό του ρόλο και ασκεί πολιτική. Ο ίδιος δήλωσε πως επιθυμεί την εκλογή τουλάχιστον 400 βουλευτών του ΑΚΡ, από τους 550 που συγκροτούν το τουρκικό κοινοβούλιο, την ώρα που αρκούν 276 έδρες για να έχει ένα κόμμα την απόλυτη πλειοψηφία.

Όμως χρειάζονται 330 βουλευτές για να κατατεθεί αίτημα δημοψηφίσματος για την εφαρμογή του προεδρικού συστήματος και 367 για να καταθέσουν αίτημα συνταγματικής αναθεώρησης χωρίς δημοψήφισμα. Το κυβερνών ΑΚΡ και ο Ερντογάν δεν παλεύουν για τις 276 έδρες, αλλά για τουλάχιστον 330, ώστε ο τελευταίος να αναδειχθεί σουλτάνος.

Όλες οι δημοσκοπήσεις στην Τουρκία δείχνουν το ΑΚΡ να προηγείται. Θεωρείται βέβαιο πως θα είναι ο νικητής των εκλογών. Όμως αν και νικητής μπορεί να είναι και χαμένος. Αν το φιλοκουρδικό κόμμα HDP πιάσει το πλαφόν του 10% και εισέλθει στο κοινοβούλιο το ΑΚΡ, λαμβάνοντας το 40-45% των ψήφων, θα κερδίσει 280-310 έδρες, αριθμό δηλαδή μη επαρκή για να αλλάξει το τουρκικό σύνταγμα κατά τις επιθυμίες του σουλτάνου.

Αν το HDP δεν κατορθώσει να περάσει το 10%, δεν θα κερδίσει καμία έδρα στο κοινοβούλιο και οι έδρες που θα κέρδιζε θα πάνε, λόγω του εκλογικού συστήματος, στο ΑΚΡ. Έτσι, κερδίζοντας τα αυτά ποσοστά, το ΑΚΡ μπορεί να κερδίσει τις 330 έδρες και, αλά τούρκα, να καταφέρει να προωθήσει την συνταγματική αναθεώρηση.

Ο Ερντογάν έχει κερδίσει, από το 2002, εννέα εκλογικές αναμετρήσεις. Αυτό όμως δεν του αρκεί. Δεν θέλει καν να γίνει Ομπάμα. Θέλει να γίνει σουλτάνος, του οποίοι οι αποφάσεις θα εκτελούνται, χωρίς δικαστικό, συνταγματικό ή κοινοβουλευτικό έλεγχο.

Οι Οθωμανοί σουλτάνοι δεν εκλέγονταν. Αν ο Ερντογάν επιτύχει θα είναι ακόμα λιγότερο διαχειρίσημος και ακόμα περισσότερο πολωτικός. Δεν θα είναι ο πρόεδρος όλων των Τούρκων, αλλά λιγότερων από τους μισούς, με το έτερο ήμισυ να τον μισεί περισσότερο από ποτέ.

Αν αποτύχει πιθανότατα θα ξεσπάσει εσωκομματική σύγκρουση εντός του κόμματός του με πολλά, καθόλου ευχαριστημένα και μέχρι τώρα σιωπηλά στελέχη να ανάβουν φωτιές προς κάθε κατεύθυνση. Οι εκλογές της 7ης Ιουνίου είναι όλα ή τίποτα για τον Ερντογάν, ο οποίος είτε θα καταστεί ο πρώτος εκλεγμένος σουλτάνος, είτε θα παραμείνει ένας απλός πρόεδρος με δεμένα τα χέρια από το σύνταγμα.

ΠΗΓΗ