Έγιναν «Λούης» οι εφοπλιστές λόγω κρίσης: Πού θα «παρκάρουν» τα εκατομμύριά τους

Πού καταφεύγουν οι εφοπλιστές με τις εταιρείες τους που εγκαταλείπουν την Ελλάδα λόγω της οικονομικής αστάθειας;
Λονδίνο, Μόντε Κάρλο, Λευκωσία, Άμστερνταμ, Ντουμπάι, Μάλτα, αλλά και Λισσαβόνα και Κωνσταντινούπολη, είναι μερικές από τις πόλεις που ερίζουν για την προσέλκυση μόνιμης εγκατάστασης Ελλήνων εφοπλιστών.

Και μάλιστα έχουν αρχίσει να το επιτυγχάνουν, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά. Περί τους 30 Έλληνες επιχειρηματίες της ποντοπόρου φέρονται από πολύ καλά πληροφορημένες πηγές να βρίσκονται σε διαδικασία ή να έχουν ήδη αλλάξει όχι μόνον την έδρα της επιχείρησής τους, αλλά και τον τόπο της κατοικίας τους ως φυσικά πρόσωπα, ενώ πολλοί ετοιμάζονται να τους ακολουθήσουν.
H διαδικασία ξεκίνησε στα μέσα του 2011, εντάθηκε στις αρχές του 2012, αλλά «πάγωσε» έκτοτε με την επιστροφή της πολιτικής σταθερότητας. Όμως τους τελευταίες μήνες έχει επανακάμψει. Αιτία, η πολιτική αβεβαιότητα και οι πιέσεις από το εξωτερικό στην Αθήνα για το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της ποντοπόρου, παρά το γεγονός ότι είναι παρόμοιο διεθνώς. Πάνω απ’ όλα, όμως, είναι η αίσθηση πως η πολιτεία μπορεί υπό το βάρος λαϊκίστικων κραυγών, αλλά και του πολέμου συμφερόντων από το εξωτερικό, να πάψει να είναι φιλική στη ναυτιλία.
«Πρόκειται για το λεγόμενο plan B της ελληνικής ποντοπόρου», σημειώνει μιλώντας στην «Κ» ο Γιώργος Καμπάνης, Global Shipping & Ports Leader της Deloitte. Όπως εξηγεί, «οι περισσότεροι από αυτούς που είναι διατεθειμένοι να φύγουν έχουν κάνει τους σχεδιασμούς τους από το 2012 και έτσι ήταν και είναι πολύ εύκολο να τους ενεργοποιήσουν». Προσθέτει δε πως υπάρχουν μεγάλες ελληνικές ναυτιλιακές που όχι μόνον έχουν αγοράσει γραφεία, αλλά έχουν αδειοδοτηθεί κιόλας από τις αρμόδιες αρχές. Το παράδειγμα γνωστού Έλληνα πλοιοκτήτη ο όποιος έχει πρακτικά εγκατασταθεί στο Λονδίνο σε ιδιόκτητο πολυώροφο κτίριο αναφέρεται συχνότατα τις τελευταίες ημέρες.
Η τάση φυγής, όμως, δεν αφορά μόνον τις εταιρείες, αλλά και τα ίδια τα φυσικά πρόσωπα. Σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετοί έχουν μεταφερθεί στο Μόντε Κάρλο, όπως και στο Λονδίνο και μικρότερος αριθμός στο Ντουμπάι, το οποίο μάλιστα προσφέρει μηδενική φορολόγηση. Τουλάχιστον δύο επιχειρηματίες λέγεται πως έχουν μετεγκατασταθεί οψίμως στην Ολλανδία, η οποία πρόσφατα υιοθέτησε, εδικά για τη ναυτιλία, ενιαίο φορολογικό συντελεστή 7% για να είναι ανταγωνιστική του ελβετικού 8%.
Η Κύπρος αποτελεί, επίσης, επιλογή «ειδικά για τους Κύπριους εφοπλιστές που ζουν στην Ελλάδα». Βεβαίως, προσπάθειες παρεμπόδισης αυτής της τακτικής γίνονται. Ορισμένες, μάλιστα, ανορθόδοξες. Για παράδειγμα, έγκυρες πηγές αναφέρουν περιπτώσεις Ελλήνων εφοπλιστών που αντιμετώπισαν ή αντιμετωπίζουν απροσδόκητα μεγάλα γραφειοκρατικά προβλήματα όταν σύμφωνα με τον νόμο ζητούν να μεταφερθούν στη ΔΟΥ Κατοίκων Εξωτερικού.
Το Λονδίνο, κέντρο της εκτός Ελλάδος ελληνόκτητης ποντοπόρου, αποτελεί ιστορικά τον βασικότερο προορισμό. Αλλά αυτή την περίοδο όλα τα σχέδια για μεταφορά εκεί έχουν «παγώσει» λόγω προεκλογικών εξαγγελιών του Έντουαρντ Μίλιμπαντ, αρχηγού της αντιπολίτευσης, για αλλαγή του πλαισίου αντιμετώπισης των ξένων επιχειρηματιών. Πρόκειται για το λεγόμενο σύστημα των «non doms».
Αν και οι θέσεις του Μίλιμπαντ δεν έχουν στόχο τη ναυτιλία, αλλά ξένους μεγιστάνες, όπως Ρώσους και Άραβες –που καταβάλλουν απλώς ένα εφάπαξ κατά κεφαλήν φόρο ύψους 60.000 έως 90.000 στερλινών ετησίως–, έχουν πάντως δημιουργήσει αρνητικό κλίμα. «Η μοναδική ευκαιρία για την Ελλάδα να φέρει από το Λονδίνο εδώ ομοεθνείς και ξένους εφοπλιστές χάνεται λόγω της συγκυρίας», υπογραμμίζει μεγάλος Έλληνας πλοιοκτήτης.
Πρέπει να σημειωθεί πως στην Ελλάδα ισχύει το διεθνώς εφαρμοζόμενο καθεστώς φορολόγησης της χωρητικότητας των πλοίων (tonnage tax), βάσει του οποίου θεσπίζεται ένας συγκεκριμένος φορολογικός συντελεστής ανά τόνο. Παρόμοια μεταχείριση υπάρχει σε όλα τα κράτη με αναπτυγμένη ποντοπόρο. Σε κάποια, μάλιστα, όπως η Γερμανία, το πλαίσιο θεωρείται φιλικότερο τόσο για την επιχείρηση όσο και για το φυσικό πρόσωπο.
Με δεδομένη την ελληνική παγκόσμια πρωτοκαθεδρία στην ποντοπόρο, «πολλά ανταγωνιστικά εθνικά συμφέροντα, όπως γερμανικά, επιχειρούν στην τρέχουσα συγκυρία να αποδυναμώσουν την ελληνική αυτή ισχύ», σημειώνουν εγκυρότατες ναυτιλιακές πηγές. Και γερμανικές πηγές, όμως, παραδέχονται αυτήν την πολεμική.
Η Die Zeit έγραφε προσφάτως πως «συνήθως παραλείπεται σε γερμανικά δημοσιεύματα η αναφορά ότι το ελληνικό πλαίσιο ισχύει σε σχεδόν όλα τα κράτη με ναυτιλία και πως οι Γερμανοί πλοιοκτήτες μείωσαν τη φορολόγησή τους στα τέλη της δεκαετίας του ’90 με αντίστοιχο μοντέλο».
Στελέχη της Deloitte υπογραμμίζουν με νόημα πως τα τελευταία λίγα χρόνια, «αρκετές ευυπόληπτες χώρες έχουν σχεδιάσει φορολογικά κίνητρα για να προσελκύσουν εύπορους ιδιώτες να μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία εκεί…».

Πηγή