Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή δείχνει να ξεφεύγει από κάθε έλεγχο και ένα από τα σενάρια που μπορεί να μας απασχολήσει το αμέσως επόμενο διάστημα, δεν είναι η σύγκρουση αμερικανικών δυνάμεων και των συμμάχων τους με το «Ισλαμικό Κράτος» (IS: Islamic State), αλλά αυτή ανάμεσα στη σιιτική οργάνωση του Λιβάνου, τη Χεζμπολάχ, με τους αιμοσταγείς σουνίτες ισλαμιστές…
Του ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι πρώτες επιθέσεις από τους μαχητές του IS έχουν ήδη καταγραφεί στη σουνιτική πόλη Αρσάλ στον Λίβανο και όλες οι ενδείξεις υποδεικνύουν ότι δεν πρόκειται για μια σύγκρουση που δεν θα επαναληφθεί, αλλά πιθανότατα θα αποτελέσει το προοίμιο μιας ακόμα μεγαλύτερης που κατά τα φαινόμενα θα κρίνει πολλά.
Πέραν της δεδηλωμένης πρόθεσης να επεκτείνουν τα εδάφη τους και στον Λίβανο, η ισλαμιστική τρομοκρατική οργάνωση, το «χαλιφάτο», επιδιώκει να εξασφαλίσει έξοδο στη θάλασσα, από όπου θα διευκολυνθεί τόσο το λαθρεμπόριο καυσίμων, όσο και ο εξοπλισμός της. Στην προσπάθεια αυτή, θεωρητικά πάντα, βοηθούν οι φτωχοί σουνιτικοί πληθυσμοί στον βόρειο Λίβανο. Στην πράξη όμως θα φανεί…
Αυτό φυσικά προαναγγέλλει επέκταση των συγκρούσεων και σε άλλα σημεία του Λιβάνου, κυρίως στην Τρίπολη, όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες συνήθως πηγές και όχι περιορισμό της σύγκρουσης στην ευρύτερη περιοχή της Κοιλάδας Μπεκάα που αναμένεται να αποτελέσει για μια ακόμα φορά τις τελευταίες δεκαετίες, το επίκεντρο του ενδιαφέροντος…
Το μέγα ερώτημα που θα τεθεί στις συσκέψεις των εμπλεκόμενων στρατιωτικών επιτελείων του διεθνούς παράγοντα που έχει στοχοποιήσει το IS, όπως για παράδειγμα το αμερικανικό, το βρετανικό, αλλά και το γαλλικό, εκτός του εκ των πραγμάτων ενδιαφερόμενου ισραηλινού σε τοπικό επίπεδο, είναι ποια στρατηγική είναι η πλέον ενδεδειγμένη να ακολουθηθεί.
Το μόνο βέβαιο που πρέπει να ληφθεί υπόψη, είναι ότι η Ιστορία του Λιβάνου με τον αιματηρό εμφύλιο (1975-1990) καθιστά τη χώρα ευάλωτη και ανά πάσα στιγμή, υπό συγκεκριμένες συνθήκες, οι επιμέρους πληθυσμοί (Σουνίτες, Σιίτες, Δρούζοι, Μαρωνίτες, πρόσφυγες Σύριοι και Παλαιστίνιοι), να απευθυνθούν αποκλειστικά στους ομοδόξους για προστασία.
Αυτό θα μπορούσαν να κάνουν με το IS τόσο πολλοί πρόσφυγες Παλαιστίνιοι που μισούν κυριολεκτικά τη Χεζμπολάχ, όσο και οι σουνίτες που θεωρούν ότι το κράτος μεροληπτεί υπέρ των σιιτών, στην προσπάθεια να εξισορροπήσει την κατάσταση με την ισχυρή στρατιωτικά σιιτική οργάνωση, ή απλά μισούν τους Σύρους και ενοχλούνται από τη συμμετοχή των σιιτών στο πλευρό των δυνάμεων του Άσαντ. Κάπως έτσι, εκμεταλλευόμενο παρόμοιες αντιθέσεις στο Ιράκ, πέτυχε να αποσπάσει – προς το παρόν τουλάχιστον – εδάφη.
Η βασική παρατήρηση που οφείλει κανείς να κάνει επιχειρώντας να αποκωδικοποιήσει τα «κρυμμένα μηνύματα» της επερχόμενης κατά τα φαινόμενα επέκτασης των συγκρούσεων με την εμπλοκή της Χεζμπολάχ, είναι ότι και οι δυο αντιμαχόμενοι δεν θεωρούνται ως οι καλύτεροι φίλοι της Δύσης, η οποία έχει ανοιχτούς λογαριασμούς μαζί τους από το παρελθόν, το απώτερο και το πιο πρόσφατο…
Εάν υποτεθεί, επί παραδείγματι, ότι οι αμερικανικές δυνάμεις θα συνεχίσουν να πλήττουν το IS στο Ιράκ και τη Συρία, έχουν στην πραγματικότητα κίνητρο να κινηθούν εναντίον του εάν κινηθεί εναντίον του Λιβάνου; Κι αν όχι, θα είναι ενιαία η φωνή της Δύσης σε αυτό, ή θα σημειωθούν διαφωνίεςαναφορικά με την καταλληλότερη στρατηγική; Η στάση της Ρωσίας είναι επίσης ένα μεγάλο ερωτηματικό, αν και πρόσφατα, υπενθυμίζεται ότι οι Σαουδάραβες υποσχέθηκαν χρηματοδότηση 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων στους Λιβανέζους για την προμήθεια ρωσικών οπλικών συστημάτων…
Ένα ερώτημα που προκύπτει, είναι για ποιον λόγο να μην συμφέρει η αλληλοεξόντωση της Χεζμπολάχ με το IS, αφού είναι δεδομένου ότι θα πληγούν σοβαρά και οι δυο πλευρές. Η παρατήρηση αυτή, είναι βέβαιο ότι βαραίνει στη στρατηγική εκτίμηση της κατάστασης από την πλευρά των Ισραηλινών…
Το Ισραήλ έχει πολεμήσει με τη Χεζμπολάχ και οι Ισραηλινοί γνωρίζουν ότι κατά πάσα βεβαιότητα θα χρειαστεί να το πράξουν και στο μέλλον, εάν δεν αλλάξει κάτι δραματικά στην περιοχή. Άρα, όσο περισσότερο πληγεί η σιιτική οργάνωση, τόσο περισσότερο χρόνο σχετικής ηρεμίας θα «αγοράσουν» στα βόρεια σύνορά τους.
Η πιθανότερη στάση είναι η ίδια με τον συριακό εμφύλιο, η ενεργός αλλά διακριτική παρακολούθηση της κατάστασης και η αποφυγή κάθε επέμβασης, εκτός κι αν τεθεί σε κίνδυνο κάποιο ζωτικό τους συμφέρον, όπως τους προηγούμενους μήνες ο εξοπλισμός της Χεζμπολάχ με βαλλιστικούς πυραύλους τους οποίους επενέβαινε και κατέστρεφε η ισραηλινή Αεροπορία.
Θεωρητικά, παρόμοιο ενδιαφέρον θα μπορούσαν να έχουν οι Αμερικανοί και οι Βρετανοίτουλάχιστον. Το ζητούμενο όμως γι’ αυτούς είναι ποια θα είναι η στάση της κυβέρνησης του Λιβάνου. Θα δημιουργηθεί ένα «εθνικό μέτωπο» με τους σουνίτες να πολεμούν στο πλευρό της Χεζμπολάχ για να εκδιώξουν τους μαχητές του IS ή θα βρεθούμε ενώπιον άλλων στρατηγικών υπολογισμών;
Η αλήθεια είναι, ότι η μαχητική αξία του λιβανέζικου στρατεύματος είναι πολύ ισχνή, οπότε, θεωρητικά, εάν η Χεζμπολάχ ηττηθεί και αδυνατίσει πολύ – έχει ήδη πληγεί σοβαρά από τη συμμετοχή στον εμφύλιο της Συρίας στο πλευρό του Άσαντ – δεν θα υπάρχουν ελπίδες να προταχθεί σοβαρή αντίσταση.
Λιβανέζοι ανώτατοι στρατιωτικοί έχουν προβεί πρόσφατα σε δηλώσεις, ότι αν το IS στραφεί εναντίον της χώρας, θα είναι «ο τάφος τους». Πέραν της μικρής αξίας τέτοιων δηλώσεων στο πεδίο της μάχης, η προοπτική ενοποιημένου λιβανέζικου μετώπου κατά του IS φαντάζει ως η πιθανότερη εξέλιξη.
Εξάλλου, η προοπτική άλωσης του Λιβάνου και θριαμβευτικής εξόδου του IS στη θάλασσα, θα μπορούσε να αλλάξει τους υπολογισμούς στη Δύση και την απροθυμία μιας εκ νέου χερσαίας εμπλοκής, πέραν της παροχής αεροπορικής υποστήριξης. Θα έχει βέβαια ενδιαφέρον αμερικανικά μαχητικά από αεροπλανοφόρα, να πολεμούν επί της ουσίας στο πλευρό της Χεζμπολάχ.
Αυτές είναι κάποιες πρώτες σκέψεις που ασφαλώς πρέπει να καταγραφούν, όμως, η κινούμενη άμμος της Μέσης Ανατολής μας έχει συνηθίσει σε εκπλήξεις και παρά φύση συμμαχίες, βασισμένες στις πιο απίθανες λεπτομέρειες, τις οποίες μαθαίνουμε συνήθως κατόπιν εορτής.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου