Η Ελλάδα, η Αλβανία, η ΑΟΖ και οι κατηγορίες

Του Δρ Εμμανουήλ Γούναρη*
Εντελώς αδικαιολόγητες και αποτέλεσμα μιας κατώτερης μικροπολιτικής θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει τις κατηγορίες της αλβανικής κυβέρνησης έναντι της τελευταίας κυβέρνησης του πρωθυπουργού Berisha (αριστερά) για την υπογραφή το 2009 της συμφωνίας οριοθέτησης της μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας υφαλοκρηπίδος και των υπολοίπων θαλασσίων ζωνών στο Ιόνιο και στη Νότιο Αδριατική.
Ιδιαίτερα δε η πρόθεσή της να παραμπέμψει στη δικαιοσύνη την αλβανική αντιπροσωπεία στις ελληνοαλβανικές διαπραγματεύσεις για την δημιουργία της συμφωνίας αυτής  με το δικαιολογητικό ότι  η συμφωνία αυτή δεν είναι συμβατή με το αλβανικό σύνταγμα και ότι παραχωρήθησαν τμήματα  κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων των θαλασσίων ζωνών  της Αλβανίας, στην Ελλάδα, δεν έχει προηγούμενο!

Ως γνωστό η συμφωνία αυτή,την οποία υπέγραψαν η Ελλάδα και η Αλβανία το 2009 στα Τίρανα καταγγέλθηκε από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας με αποτέλεσμα να μην αποσταλεί για κύρωση στο Αλβανικό Κοινοβούλιο. Οι κατηγορίες της αλβανικής κυβέρνησης δεν είναι μόνο ανυπόστατες αλλά φανερώνουν και το πώς ο νέος Αλβανός πρωθυπουργός, Edi Rama (δεξιά) αντιλαμβάνεται την προώθηση των φιλικών σχέσεων Ελλάδος-Αλβανίας.
Όλοι γνωρίζουν ότι η καταγγελία της συμφωνίας αυτής έγινε μετά από σχετική παρέμβαση της τουρκικής πλευράς αφού με βάση τις αρχές και τους κανόνες με τους οποίους καταρτήθηκε η οριοθετική αυτή συμφωνια ,όπως εφαρμογή της “αρχής της απόστασης”,εφαρμογή του “συστήματος κλεισίματος των κόλπων”, “δικαιώματα των νησιών να έχουν τις ίδιες θαλάσσιες ζώνες με τις ηπειρώτικές ακτές πλην των βράχων που δεν διαθέτουν δική τους οικονομική ζώνη” σε περίπτωση εφαρμογής των στο Αιγαίο και στη Νοτιοανατολική Μεσογείο θα είχαν ως  αποτέλεσμα να λάβει η Τουρκία στο Αιγαίο μόνο 2,5%  της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ της περιοχής αυτής έναντι 97,5% της Ελλάδος όπως επίσης να περιέλθει  στην Ελλάδα μεγάλο ποσοστό της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ στη Νοτιανατολική Μεσόγειο (Καστελόριζο και μικρονησίδες αυτού). Στην καταγγελία αυτή έβαλε βέβαια το δάχτυλό της και η Ιταλία για δικούς της λόγους, προκειμένου βέβαια να αναλάβει αυτή την εκμετάλευση των αλβανικών υδρογονανθράκων.
Εκείνο ,όμως,που ξεχνά η αλβανική κυβέρνηση  είναι ότι με τη συμφωνία αυτή η Αλβανία έλαβε το 50,87% της υφαλοκρηπίδος και της αιγιαλίτιδος ζώνης  της περιοχής αυτής (1.365,29 τ.χλμ) έναντι 1318,45 τ.χλμ της Ελλάδος,ποσοστό 49,12% το οποίο αποτελεί και το μεγαλύτερο ποσοστό που θα μπορούσε να λάβει η Αλβανία με βάση το Διεθνές Δίκαιο και τη δίεθνη πρακτική ιδιαίτερα δε με βάση τις αρχές και τους κανόνες της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982,μέρη της οποίας τυγχάνουν τόσο η Ελλάδα όσο και η Αλβανία.
Θα ήταν φρόνιμο, λοιπόν,η αλβανική πλευρά  να λάβει υπόψη τηςπρωτίστως τα συμφέροντα της Αλβανίας παρά τα συμφέροντα της Τουρκίας και να προχωρήσει στην κύρωση της συμφωνίας.Άλλωστε η περιοχή του Ιονίου για τη Νότια Αδριατική ουδεμία σχέση έχουν γεωγραφικώς με το Αιγαίο και με την Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Ουδείς δε μπορεί να αλλάξει τη γεωγραφία.Το σπουδαιότερο όμως για την Αλβανία,κάτι που σκοπίμως αγνοεί, είναι ότι με τη συμφωνία αυτή η Ελλάδα αναγνώρισε εν γνώσει της ή εν αγνοία της για πρώτη φορά έμμεσα αλλά επισήμως το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας του 1925 γιαν την ελληνοαλβανική μεθόριο και την τελική πράξη των Παρισσίων του 1926 για τα αλβανικά σύνορα ,κείμενα τα οποία ουδέποτε μέχρι το 2000 είχε αναγνωρίσει η Ελλάδα λόγω του γνωστού θέματος του Βορειοηπειρωτικού  ζητήματος το οποίο ακόμη υφίσταται -είτε αρέσει είτε όχι σε μερικούς Έλληνες πολιτικούς δήθεν ιστορικούς-αφού η οριοθετική γραμμή των δύο κρατών στη θάλασσα αρχίζει ακριβώς από το σημείο που τελειώνει η οριοθετική γραμμή των χερσαίων συνόρων της Αλβανίας με βάση τα ανωτέρω κείμενα,τα οποία όπως υποστήριζε ο αείμνηστος Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου του Πανεπιστημίου Αθηνών,Κωνσταντίνος Ευσταθιάδης,ουδέποτε ίσχυσαν για την ελληνική πλευρά.Μήπως,λοιπόν, η οριοθετική αυτή συμφωνία στην πραγματικότητα λόγω των εκκρεμοτήτων που εξακολουθούν να υπάρχουν στις ελληνοαλβανικές σχέσεις βλάπτει την Ελλάδα και ωφελεί τα μέγιστα την Αλβανία;
Με την όλη τροπή του θέματος της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών με την Αλβανία  αποδεικνύεται για μια ακόμη φορά πόσο δίκαιο είχε η κορωνίς της ελληνικής διπλωματίας αείμνηστοι πρέσβεις Βύρων Θεοδωρόπουλος, Ιωάννης Τζούνης, Ντένης Καραγίαννης, Μιχάλης Δούντας όπως επίσης και άλλοι Ελληνες πρέσβεις και πρέσβεις της Ελλάδος στα Τίρανα και ο ειδικός Νομικός  Σύμβουλος του ΥπΕξ αείμνηστος Κώστας Οικονομίδης και ο Εμπειρογνώμων του ΥπΕξ για θέματα Δικαίου Θαλάσσης, αμφότεροι επίσης άριστοι γνώντες της διπλωματικής ιστορίας,αποφεύγοντας ποικιλοτρόπως να συμφωνήσουν σε μία άμεση οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μας με την Αλβανία πριν τη διευθέτηση των ποικίλων σοβαρών εκκρεμοτήτων που εξακολουθούν να ισχύουν στα πλαίσια των ελληνοαλβανικών σχέσεων. Μήπως λοιπόν η μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών ήτον τουλάχιστον άκαιρη;
Με την όλη εξέλιξη της υπόθεσης  της οριοθετικής συμφωνίας είμεθα υποχρεωμένοι να τονίσουμε ότι επειδη οι οριοθετήσεις τόσο των χερσαίων όσο και των θαλασσίων συνόρων έχουν άμμεση σχέση όχι μόνο με το Διεθνές Δίκαιο αλλά και με τη Διπλωματική Ιστορία είναι αναγκαίο αυτοί που διαμορφώνουν και αποφασίζουν τη σύναψη αυτών,πολιτικοί,διπλωμάτες, να έχουν σε βάθος γνώσεις της διπλωματικής ιστορίας γιατί διαφορετικά παρουσιάζεται το απαράδεκτο γεγονός ειδικοί επιστήμονες και ειδικοί εμπειρογνώνονες οι οποίοι δήθεν γνωρίζουν διπλωματική ιστορία και οι οποίοι έχουν μόνο γνώσεις για ένα συγκεκριμένο θέμα, και όχι γενική θεώρηση της διεθνού κατάστασης,να διαμορφώνουν, να χαράσσουν και να αποφασίζουν για την πολιτική της χώρας μας στα θέματα των οριοθετήσεων των θαλασσίων ζωνών, με αποτέλεσμα να φθάνουμε έτσι σε πλήρη αδιέξοδα.
*Ο Δρ Εμμανουήλ Γούναρης είναι Εμπειρογνώμονας του Δικαίου Θαλάσσης

Σχόλια