Έκθεση – «φωτιά» έχει στα χέρια του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Φίλιππος Σαχινίδης που αποκαλύπτει τη μεγάλη βιομηχανία που είχε στηθεί τα τελευταία έξι χρόνια στον χώρο των επιχειρηματικών δανείων που δίνονταν σε ιδιώτες και ΔΕΚΟ με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Σύμφωνα με την έκθεση...
που παρουσιάζει σήμερα το «bankingnews» από το καθεστώς αυτό έχουν ωφεληθεί χιλιάδες επιχειρήσεις στην Ελλάδα ακόμη και εισηγμένες, οι οποίες χωρίς να έχει προηγηθεί κάποια μελέτη βιωσιμότητας από τις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών κατάφερναν και έπαιρναν δάνεια με εγγυητή το κράτος.
Στο πόρισμα αφήνονται υπονοούμενα για θαλασσοδάνεια τα οποία δίνονταν με αδιαφανείς διαδικασίες σε επιχειρηματίες ενώ κρύβονταν επιμελώς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε αρκετά από αυτά τα επιχειρησιακά δάνεια που ενέκρινε η αρμόδια Διυπουργική Επιτροπή και εκταμιεύονταν στη συνέχεια έναντι χαμηλών κριτηρίων και προϋποθέσεων από τους ενδιαφερόμενους, απουσίαζε ακόμη και η υπογραφή του εποπτεύοντα Υπουργού - ο οποίος νωρίτερα είχε εγκρίνει αυτές τις δανειοδοτήσεις.
Η έκθεση εστιάζει σε 15.000 κρατικές και ιδιωτικές επιχειρήσεις που απέσπασαν την εγγύηση του Δημοσίου για δάνεια τα οποία έλαβαν την περίοδο 2006 – 2011 και τα οποία ξεπέρασαν τα 5,5 δισ. ευρώ.
Στο πόρισμα που παρέδωσε ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας στον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Φίλιππο Σαχινίδη διατυπώνονται ενστάσεις για συγκεκριμένα ποσά δανειοδότησης που εγκρίθηκαν για ιδιώτες επιχειρηματίες.
Σε αυτό τον κατάλογο περιλαμβάνονται ονόματα εταιριών από τον χώρο της βιομηχανίας, της μεταποίησης, των τροφίμων, της νηματουργίας, αλλά και από τον χώρο του Τύπου. Στη λίστα βρίσκεται και μία μεγάλη Ποδοσφαιρική Ανώνυμη εταιρία (ΠΑΟΚ), με πλείστα οικονομικά προβλήματα.
Ο έλεγχος στην «φάμπρικα» με τα θαλασσοδάνεια ξεκίνησε μετά από καταγγελίες που έκαναν στο Υπουργείο Οικονομικών Επιμελητήρια από όλη την χώρας. Ακολούθησε από τον Φίλιππο Σαχινίδη η εντολή στον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης Λέανδρο Ρακιντζή, η διενέργεια εξονυχιστικού ελέγχου για την παροχή εγγύησης του Δημοσίου σε ατομικά δάνεια ιδιωτών αλλά και των ΔΕΚΟ.
Στις 43 σελίδες του πορίσματος που ολοκληρώθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο περιγράφεται όλο το σαθρό σύστημα παροχής των εγγυήσεων, ενώ παρουσιάζονται περιπτώσεις επιχειρήσεων που επωφελήθηκαν από αυτό το σύστημα αναγκάζοντας το δημόσιο να πληρώσει τεράστια ποσά τόκων από τα δάνεια που κατέπεσαν στη συνέχεια.
Να σημειωθεί ότι οι κρατικές εγγυήσεις ήταν ένα από τα πρώτα θέματα που κατέγραψε η Τρόικα στο «μπλοκ» με τα αρνητικά δεδομένα. Οι ξένοι ζήτησαν από το πρώτο κιόλας Μνημόνιο «κόψιμο» αυτών των εγγυήσεων που έφθασαν να αγγίζουν τα 25 δις. ευρώ το 2011 από 8,4 δις. ευρώ που ήταν το 2000. Δηλαδή μέσα σε έντεκα χρόνια οι εγγυήσεις αυτές τριπλασιάστηκαν!
Τόσο οι εκπρόσωποι της Ε.Ε. και του ΔΝΤ όσο και ο επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης που συνέταξε το πόρισμα του Γενικού Λογιστηρίου έχουν σοκαριστεί με τα ποσά των εγγυήσεων που χορήγησε το κράτος σε προβληματικές δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις, χωρίς να υπάρχει το παραμικρό αντίκρισμα στο αναπτυξιακό τους αποτέλεσμα.
Αξιωματούχοι του υπουργείο Οικονομικών κάνουν λόγο για μία «βιομηχανία» συντήρησης αυτών εταιριών και κυρίως των ΔΕΚΟ, οι οποίες όλα αυτά τα χρόνια συσσώρευσαν ελλείμματα και κανείς δεν τους υποχρέωνε να τα αντιμετωπίσουν. Τα ελλείμματα μετατρέπονταν σε χρέη που καλύπτονταν από εγγυήσεις του Δημοσίου.
Το πρόβλημα οξύνθηκε όταν ξέσπασε η κρίση αφού πολλές από αυτές δεν μπορούσαν ανανεώσουν τα δάνεια με αποτέλεσμα να αρχίσει η κατάπτωση των εγγυήσεων.
Οι καταπτώσεις με την σειρά τους «έπνιξαν» τον προϋπολογισμό, ο οποίος το 2010 επιβαρύνθηκε με το ποσό των 943 εκατ. ευρώ και το 2011με 1,36 δις. ευρώ!
Αναλυτικότερα, από την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου καταγράφονται τα εξής «πιπεράτα» συμπεράσματα για τις εγγυήσεις που παρείχε το Δημόσιο σε ατομικά ή επιχειρησιακά δάνεια ιδιωτών και ΔΕΚΟ:
* Διατυπώνονται σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με την νομιμότητα της διαδικασίας παροχής των εγγυήσεων που ακολουθήθηκε τα προηγούμενα χρόνια. Η έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου εστιάζει στα δάνεια που δόθηκαν με την εγγύηση του δημοσίου στην εξαετία 2006 – 2011.
* Στα περισσότερα από τα επιχειρησιακά δάνεια των ιδιωτών που έμπαινε εγγυητής το κράτος δίνονταν «εν κρυπτώ» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι αποφάσεις γι΄ αυτές τις εγγυήσεις, εσκεμμένα δεν κοινοποιούνταν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να εγκρίνει αν αυτές οι ενισχύσεις είναι συμβατές με την κοινοτική νομοθεσία.
* Το κράτος έμπαινε εγγυητής σε δάνεια που από την απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής απουσίαζε ακόμη και η υπογραφή του συναρμόδιου Υπουργού ( σ.σ. εκτός του Υπουργού Οικονομικών) που ήταν υπεύθυνος για την διαδικασία δανειοδότησης της ιδιωτικής επιχείρησης.
* Πολλά από αυτά τα δάνεια στα οποία έμπαινε εγγυητής το δημόσιο δίνονταν στα τυφλά, αφού όπως διαπιστώνει η έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου δεν είχε προηγηθεί καμία οικονομοτεχνική μελέτη βιωσιμότητας των επιχειρήσεων που ελάμβαναν αυτήν την δανειοδότηση. Τούτο αφορούσε κυρίως περιπτώσεις που είχαν να κάνουν με ρυθμίσεις παλιότερων οφειλών. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να δημιουργούνται αμφιβολίες «για το η νέα ρύθμιση στόχευε στην κάλυψη των πραγματικών αναπτυξιακών αναγκών του ιδιώτη επιχειρηματία η απλώς έδινε μία παράταση στο χρόνο κατάπτωσης της παρασχεθείσας εγγύησης, επιβαρύνοντας το Δημόσιο με επιπλέον τόκους.
* Στις περιπτώσεις που είχε προηγηθεί έκθεση αξιολόγησης για την βιωσιμότητα της επιχείρησης που έπαιρνε το δάνειο είχε παρατηρηθεί ότι απουσίαζε ο έλεγχος των οικονομικών της καταστάσεων από Ορκωτό-Ελεγκτή Λογιστή. Σε άλλες μελέτες βιωσιμότητας δεν είχαν ληφθεί υπόψη οι παρατηρήσεις που είχε κάνει ο Ορκωτός Ελεγκτή Λογιστής για την καθαρή θέση της εταιρίας…
* Το υπουργείο Οικονομικών ήταν αδύνατο να παρακολουθήσει την διαδικασία παρακολούθησης της εξυπηρέτησης των εγγυημένων δανείων, από την στιγμή που αυτή δεν υποστηρίζεται από το υφιστάμενο πληροφοριακό σύστημα. Εξαιτίας, αυτού στο Γενικό Λογιστήριο είχαν βραχυκυκλώσει με τις εγγυήσεις αλλά και με τις καταπτώσεις δανείων με αποτέλεσμα ο έλεγχος να γίνεται σε περιορίζεται κατά το ελάχιστο σε ιδιώτες και ΔΕΚΟ. Από τις ΔΕΚΟ που προσπαθούσε να διατηρήσει τον έλεγχο με τα δάνεια το Δημόσιο ήταν η ΕΑΣ, η ΕΑΒ, και ο ΟΣΕ που αποτελούσε και την πιο ζημιογόνο κρατική εταιρία.
* Τα κυριότερα οργανωτικά προβλήματα εκτός από την παρακολούθηση εντοπίζονται και στον έλεγχο των εγγυήσεων που δίνονται σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Παρατηρείται ελλιπής ενημέρωση για την οικονομική πορεία των επιχειρήσεων, ώστε να είναι δυνατή η εξαγωγή συμπερασμάτων για το αν οι επιχειρήσεις βοηθήθηκαν πραγματικά από την παρασχεθείσα εγγύηση. Επίσης, δεν υπάρχει ενημέρωση για την πορεία εξυπηρέτησης του δανείου, όπως τυχόν εμφάνιση ληξιπρόθεσμων οφειλών, καταβολή της προβλεπόμενης προμήθειας ασφάλειας, εμφάνιση δυσμενών στοιχείων στον Τειρεσία, κατασχέσεις, πλειστηριασμοί ακινήτων, έκδοση δικαστικών αποφάσεων σε βάρος του δανειολήπτη, τυχόν προβλήματα στην υλοποίηση των όρων παροχής της εγγύησης του Δημοσίου, ανεπάρκεια επιταγών πελατείας σε κάλυψη του δανείου, αποχώρηση εγγυητών κλπ.
* Οι τράπεζες, όπως διαπιστώνει το πόρισμα κατά την παρακολούθηση της εξυπηρέτησης των δανείων για τα οποία έχει χορηγηθεί εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου δεν ακολουθούν την ίδια διαδικασία που εφαρμόζουν και για τις υπόλοιπες κατηγορίες δανείων. Δηλαδή δεν εξετάζουν τη δυνατότητα είσπραξης των ληξιπρόθεσμων δόσεων του δανείου από τον πρώτο οφειλέτη μέσω της λήψης μέτρων αναγκαστικής είσπραξης αλλά επιλέγουν την εύκολη λύση προχωρούν κατευθείαν στην κατάπτωση της εγγύησης. Με άλλα λόγια πηγαίνουν να τα εισπράξουν κατευθείαν από το Δημόσιο.
* Για τα δάνεια που έχουν ληφθεί προσωπικές εγγυήσεις δεν προκύπτει να υπάρχει παρακολούθηση της περιουσίας του εγγυητή ( π.χ. ετήσιος έλεγχος των σχετικών φορολογικών δηλώσεων και στοιχείων μέσω του ΤAXIS).
* Δεν έχει οριστεί κανένας υπάλληλος αρμόδιος για να παρακολουθεί τον Ειδικό Λογαριασμό για τις καταπτώσεις των εγγυήσεων που τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Μ. Χριστοδούλου
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου