Πολλοί αναρωτιούνται και βασανίζονται για να απαντήσουν στο ερώτημα:
Γιατί και ποιος φταίει για να φτάσουμε εδώ που φτάσαμε;
Ποιοι είναι πραγματικά οι υπαίτιοι αυτής της παρακμιακής πορείας της χώρας; Οι κυβερνώντες; Αυτοί δηλαδή που έχουν την εξουσία ή ο λαός που τους ψηφίζει;
Η φταίνε και οι μεν και οι δε;
Και από την άλλη: Υπάρχει η ίδια ευθύνη, των εξουσιαζόντων και των εξουσιαζομένων. Ή υπάρχει μια ιεράρχηση ευθυνών από τα πάνω προς τα κάτω; Βρωμάει το ψάρι από το κεφάλι πρώτα , όπως συνηθίζεται να λέγεται, ή από την ουρά;
Υπάρχει βέβαια και το αρχαίο ρητό που λέει: «Το ήθος της πολιτείας όλης ισούται τοις άρχουσι».
Επιπλέον ο θυμόσοφος λαός αποφαίνεται: «Αν η σύζυγος αμαρτάνει, ο σύζυγος δεν είναι αναμάρτητος». Δηλαδή, αν η εξουσία αμαρτάνει, ο λαός δεν είναι αναμάρτητος. Υπάρχει μια «διαλεκτική» σχέση ανάμεσά τους.
Όλα τα ανωτέρω τείνουν προς το συμπέρασμα ότι υπάρχει κάποια αμοιβαία σχέση ανάμεσα στις δύο περιπτώσεις, δηλαδή τόσο οι άρχοντες, όσο και οι αρχόμενοι έχουν ευθύνη. Αυτό φαίνεται ότι μάλλον είναι δεδομένο. Εκείνο που δεν είναι δεδομένο και αποτελεί σπαζοκεφαλιά είναι η αναλογία της ευθύνης και η γενεσιουργός και πρωταρχική ευθύνη. Ποια ευθύνη καθορίζει και επικαθορίζει την άλλη.
Δηλαδή για να το κάνουμε πιο λιανά. Δεν μπορείς να εκλέγεις εκείνον που σου κάνει κακό και μετά να παραπονιέσαι και από πάνω. Ούτε μπορείς να δικαιολογείσαι εσαεί ότι οι από πάνω σε γέλασαν κι’ εσύ συνεπώς δεν έχεις καμία ευθύνη.
Δηλαδή, για να φέρω ένα παράδειγμα χτυπητό: Σου είπαν ότι λεφτά υπάρχουν κι’ εσύ έτρεξες να τα αρπάξεις, για μια άλλη φορά ακόμη. Και μετά παραπονιέσαι και από πάνω. Εκτός αν το κάνεις από υποκρισία.
Μα πόσες φορές έχει συμβεί με τον ίδιο ή παρόμοιο τρόπο στο παρελθόν;
Μήπως το «Τσοβόλα δώσ’ τα όλα» δεν ήταν το ίδιο;
Εάν μεν ισχύει αυτή η λογική δύο τινά συμβαίνουν: Ή ότι ο λαός είναι ηλίθιος και συνάμα απατεώνας (δεν ξέρω αν υπάρχει αυτός ο συνδυασμός), ή στην καλύτερη περίπτωση ευκολόπιστος και αφελής ή νομίζει ότι έχει συμφέρον να πράξει όπως πράττει, αναμένοντας οφέλη από τις πράξεις του.
Είναι δυνατόν να απατούν οι κυβερνώντες τον ελληνικό λαό διαχρονικά; Ή είναι σε τέτοιο βαθμό διεφθαρμένος, ώστε να μη βλέπει πέρα από τη μύτη του και το «τομάρι του».
Και όταν λέμε λαό πρέπει να ξεχωρίζουμε τα λαϊκά στρώματα που πραγματικά υποφέρουν και υφίστανται τις συνέπειες της κρίσης. Δεν υπάρχει ο λαός έτσι γενικά και αόριστα. Ούτε είναι η λεγόμενη εργατική τάξη που υποφέρει, σώνει και καλά και εκ προοιμίου. Οι παλιοί μύθοι δεν ισχύουν πια. Ούτε μόνο οι αυτοαποκαλούμενοι αριστεροί υποφέρουν, όπως επί του επάρατου κράτους της δεξιάς.
Πρέπει συγκεκριμένα να διευκρινιστεί ποιες ομάδες της κοινωνίας πραγματικά και αντικειμενικά υποφέρουν και αυτό δεν είναι εύκολο, επειδή ο λαϊκισμός έχει γίνει καθεστώς ανυπέρβλητο. Ο κόσμος τρέφεται με διαχρονικά ψέματα. Τα παλιά ιδεολογικά σχήματα ερμηνείας τελείωσαν. Οι εργατοπατέρες και όχι μόνο σε ποια κατηγορία ανήκουν;
Και ποιοι και πώς κατάφεραν να διαφθείρουν το λαό και γιατί κατάφεραν να τον διαφθείρουν, ώστε να παίζουν το ρόλο τους ανενόχλητα στις πλάτες του;
Και από την άλλη. Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά και που βρίσκεται η εξήγησή τους;
Φταίει τάχα η κακιά μας μοίρα; Φταίει η ιστορία μας. Γιατί και η τελευταία είναι σε θέση να εξηγήσει πολλά από τα παρόντα φαινόμενα, κατά τη γνώμη μου.
Ο εμφύλιος για παράδειγμα και οι συνέπειές του έπαιξαν καθοριστικό ρόλο για τη σημερινή κατάσταση.
Υπάρχει ερμηνεία που δεν είναι του παρόντος να την εκθέσω.
Πώς θα ξεδιαλύνουμε αυτό το κουβάρι; Γιατί πραγματικά τα πράγματα δεν είναι ούτε αυτονόητα, ούτε και εύκολα.
Οι απολυτότητες στις απαντήσεις δεν λύνουν το πρόβλημα: Φταίνε αυτοί που ασκούν εξουσία ή φταίει ο λαός που τους ψηφίζει.
Άλλοι λοιπόν κατηγορούν τα κόμματα εξουσίας ότι εκμεταλλεύονται τον λαό, ασκώντας απάνω του μια πλύση εγκεφάλου, ώστε να φτάνει στο σημείο ο ίδιος ο λαός να εγκρίνει άμεσα ή έμμεσα την εκμετάλλευσή του (η λεγόμενη από τον Γκράμσι συναίνεση), άλλοι πάλι τον εκθειάζουν ότι είναι ώριμος και σοφός και γνωρίζει τι πράττει. Άλλοι πάλι τον αποκαλούν κοπρίτη, ραγιά, υποτελή και λοιπά και λοιπά Ένας σκέτος λαϊκισμός που παραμυθιάζει τον λαό και τον κάνει έρμαιο εκμετάλλευσης.
Τι είναι αλήθεια και τι είναι ψέμα;
Επιπλέον λέγεται ότι τα κόμματα, που δεν ασκούν εξουσία, δεν έχουν ευθύνη. Αυτό είναι μια αυταπάτη και ένα άλλοθι, που και τα δύο τα πληρώνουμε ακριβά.
Γιατί το ερώτημα δεν είναι ότι δεν ασκούν εξουσία και έτσι δεν έχουν ευθύνη, αλλά το ερώτημα είναι γιατί, ενώ είναι σωστοί, όπως λένε, δεν κατάφεραν να αποτελέσουν πλειοψηφικό ρεύμα για να έρθουν στην εξουσία και να αλλάξουν τα κακώς κείμενα. Μήπως για να εκφράσω αυστηρά με τις πράξεις τους διυκολύνουν τους άλλους να «αλωνίζουν» στην εξουσία και στη νομή της, όπως θέλουν;
Σκληρά ερωτήματα αλήθεια, αλλά κάποτε πρέπει να λεχθούν. «Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία», όπως είπε ο εθνικός μας ποιητής Κάλβος.
Κάτι συμβαίνει και δεν τους εμπιστεύεται καθόλου ο λαός. Δεν μπορούν να το παίζουν «αθώες περιστερές»!
Εκτός, αν είναι τόσο χαζός ο λαός, ώστε να μη βλέπει το συμφέρον του. Μερικοί από αγανάκτηση και απελπισία λένε ότι πρέπει να αλλάξουμε λαό, γιατί αυτός είναι άχρηστος, επειδή είναι διεφθαρμένος ως το μεδούλι και μεταμόσχευση μυελού δεν είναι δυνατή.
Ένα είναι γεγονός. Ποιο δηλαδή. Απλούστατα: Η κατάσταση στην οποία έχουμε φτάσει, με το μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα, κάπου έχει την αιτία της.
Θα πρέπει λοιπόν να δοθεί κάποια ερμηνεία, που να ανταποκρίνεται στην αλήθεια, για να μπορεί να δημιουργηθεί και προοπτική αλλαγής.
Ποια είναι αυτή η αλήθεια ωστόσο;
Φαίνεται πως εδώ ισχύει είτε το «απορία ψάλτου, βηξ» είτε, η εύκολη λύση, ότι όλοι φταίνε και εκεί τελειώνει το θέμα, χωρίς φυσικά να δίνεται απάντηση.
Είναι απορίας άξιο να φτάνει κάποιος γνωστός και μη εξαιρετέος και να σε λέει «κοπρίτη» να σε λέει τεμπέλη, να σε λέει φασίστα, κομμουνιστή, μ... να σε περιλούζει με όλα τα «κοσμητικά» επίθετα του κόσμου και να μην αντιδράς, αλλά σας αποχαυνωμένος, να το απολαμβάνεις ίσως κιόλας. Τέτοια διαστροφή δεν έχει ματαζήσει ο τόπος.
Φαίνεται ή μάλλον είναι πια αυταπόδεικτο ότι έχουμε πέσει πολύ χαμηλά στης παρακμής τη σκάλα. Έχουμε ευνουχιστεί ηθικά και πνευματικά.
Χάσαμε το φιλότιμό μας, χάσαμε την αντρειοσύνη μας, χάσαμε την συνείδησή μας. Χάσαμε τελικά τον πολιτισμός μας, δηλαδή την ψυχή μας και γίναμε ένα αντικείμενο χρήσης;
Μήπως γινήκαμε φυτό και δεν το πήραμε και χαμπάρι, ώστε να μας κάνουν οι από πάνω ότι θέλουν και όπως θέλουν;
Όμως επανέρχομαι πάλι στο ίδιο πρόβλημα. «Τις πταίει», που είχε πει κάποτε ο Χαρίλαος Τρικούπης.
Παρέθεσα όλα αυτά τα ερωτήματα σε πρώτη δόση.
Προσωπικά πάλι έχω δώσει την απάντησή μου ή μάλλον, για να ακριβολογώ, προσπάθησα να δώσω μια απάντηση.
Για μένα η απάντηση είναι ότι ως λαός, χάσαμε το πολιτισμό μας. Τις αξίες δηλαδή που μας διατηρούσαν ώστε να επιβιώσουμε και προκόβουμε. Τις πατροπαράδοτες αξίες του ελληνικού έθνους από την αρχαιότητα ως σήμερα.
Τις πετάξαμε στον κάλαθο των αχρήστων με τις μοντέρνες, ξενόφερτες θεωρίες. Προσεταιριστήκαμε τα δυτικά πρότυπα της κατανάλωσης ή τα παρωχημένα πρότυπα της Ανατολής, που στο μεταξύ έχει δύσει. Όμως αυτό αποτελεί διαπίστωση. Κι’ εδώ το ερώτημα είναι γιατί και πώς χάσαμε τον πολιτισμό μας, που αποτελούσε ασπίδα ενάντια στην κατάρρευσή μας και στην παρακμιακή μας πορεία;
Ερωτήματα επί ερωτημάτων.
Η κατάσταση σήμερα είναι, όπως την είχε διατυπώσει κάποτε ο Λένιν με μια δική μου παραλλαγή: Ούτε οι από πάνω θέλουν, ούτε οι από κάτω μπορούν.
Το ότι οι από πάνω δεν θέλουν είναι καταληπτό. Γιατί οι από κάτω δεν μπορούν, θέλει ερμηνεία. Δεν υπάρχουν φαίνεται ηγεσίες ικανές να μας βγάλουν από τα αδιέξοδα. Είναι όλες τους κατώτερες των περιστάσεων, όπως λέγεται.
Τι σημαίνουν όλα αυτά θα προσπαθήσω να απαντήσω στο επόμενο άρθρο.
Τώρα απλώς θέτω τα θέματα στον καθένα μας για προβληματισμό, έχοντας την πεποίθηση ότι, αν βρούμε την αιτία, ίσως βρούμε και τη λύση.
Απορώ λοιπόν και όχι μόνο εξίσταμαι, αλλά και δρω θεωρητικά και πρακτικά
Γιατί έτσι πρέπει στις παρούσες κρίσιμες συνθήκες. Απλώς στην προαπάθεια πρέπει να συσπειρωθούν όλες οι γνήσιες (όχι εθνοκάπηλες) πατριωτικές δυνάμεις.
Τότε υπάρχει πραγματικά διέξοδος!
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου