Προς τι τόση βιασύνη για τις αλλαγές στο Γενικό Επιτελείο Στρατού;

**AΠΟΨΗ PLOGGER: ΑΠΟ όλο το άρθρο αυτό αυτό που θα κρατήσουμε είναι ότι ο ελληνικός στρατός δεν είναι επαγγελματικός (αυτό το καταλαβαίνουμε) άλλα δεν είναι ούτε και εκστρατευτικός… δηλαδή εάν ο ελληνικός στρατός έφτασε με τα ΜΟΥΛΑΡΙΑ ΣΧΕΔΟΝ ΜΕΧΡΙ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ τη σημερινή πρωτεύουσα της ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΤΟ 1922. ΣΗΜΕΡΑ δεν μπορεί να κάνει κάτι ανάλογο και κάτι  μεγαλύτερο αν όχι, γιατί με τόσα όπλα και μεταφορικά μέσα που έχει. Γιατί στην μάχη δεν υπάρχει μόνο άμυνα υπάρχει και επίθεση! EKTOΣ και αν έχουμε γίνει τόσο ηττοπαθείς μέχρι εκεί που δεν παίρνει άλλο!

Η πρώτη απόφαση της νέας ηγεσίας του ΓΕΣ, και μάλιστα την τρίτη μόλις ημέρα ανάληψης της διοίκησης, ήταν η απομάκρυνση των Διευθύνσεων του ΓΕΣ και η μεταφορά τους εκτός του κτιρίου του ΓΕΣ, με χρόνο ολοκλήρωσης την 1η Μαρτίου 2017, ανεξαρτήτως του κόστους υλοποίησης. Η απόφαση προκάλεσε πολλά σχόλια και απορίες, τόσο για την ταχύτητα απομάκρυνσης, όσο και την ορθότητα της, με υποστηρικτές και μη και συνεχίζει να προκαλεί με την εμπλοκή ακόμη και πρώην Αρχηγών.

Γράφει ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ

Σύμφωνα με τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, ο κύριος λόγος της απομάκρυνσης είναι η αποκέντρωση που θα βοηθήσει στη:

>Βελτίωση της ταχύτητας λήψης αποφάσεων.
>Ανάληψη πρωτοβουλιών από τους υφισταμένους.
>Μείωση της γραφειοκρατίας, αφού λόγω απόστασης, στον αρχηγό θα φτάνουν τώρα λιγότερα έγγραφα προς υπογραφή.

Μάλιστα, στα σχετικά δημοσιεύματα αναφέρεται ότι, η σχετική μελέτη υπήρχε από το 2008 και επικαιροποιήθηκε επί Α/ΓΕΣ αντιστράτηγου Κωνσταντίνου Ζιαζιά το 2011. Όμως δεν υλοποιήθηκε γιατί προφανώς διαπίστωσε πολλά και σοβαρά μειονεκτήματα, καθόσον ο στρατηγός Ζιαζιάς δε μπορεί να χαρακτηριστεί ότι διακατέχεται από έλλειψη τόλμης.

Παράλληλα, με παρέμβασή του για να στηρίξει την απόφαση, πρώην Α/ΓΕΕΘΑ την επικροτεί λέγοντας ότι η υλοποίησή της περίμενε 18 χρόνια.

Λέγεται, ότι η απομάκρυνση εντάσσεται στο πλαίσιο της δημιουργίας της νέας Διοίκησης Δόγματος, Εκπαίδευσης και Επιθεώρησης (ΔΙΔΟΕΕ), κατά τα πρότυπα της αμερικανικής Διοίκησης Εκπαίδευσης και Δόγματος, Training and Doctrine Command (TRADOC). Και όντως η αρχική ιδέα χρονολογείται από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 όταν προτάθηκε η συγκρότηση της υπαγόμενης υπό σχέση πλήρους διοίκησης στο ΓΕΣ, επιπέδου Σώματος Στρατού ΔΙΔΟΕΕ.

Μάλιστα, στις 2 Ιανουαρίου 2002, σε παρουσίαση της Δομής Δυνάμεων 2001-2015 στους εκπροσώπους των μέσων ενημέρωσης, ο τότε Διοικητής της Διεύθυνσης Δόγματος (ΔΙΔΟ) του ΓΕΣ είχε αναφέρει σχετικά με τη συγκρότηση της ΔΙΔΟΕΕ: «Οι υψηλές απαιτήσεις του σημερινού περιβάλλοντος μάχης, τα σύγχρονα οπλικά συστήματα και το μεγάλο κόστος αυτών καθώς και η εισαγωγή επαγγελματιών οπλιτών στο στρατό απαιτούν αναθεώρηση του συστήματος εκπαιδεύσεως.

Το νέο αναθεωρημένο σύστημα εκπαιδεύσεως θα δίνει έμφαση:

α. Στην εισαγωγή νέων τεχνολογιών, με την χρησιμοποίηση συστημάτων εξομοίωσης και προσομοίωσης και στη διεξαγωγή ασκήσεων CAX (Computer Assisted Exercise)

β. Στην κατασκευή σύγχρονων πεδίων ασκήσεων και βολών.

γ. Στην εκπαίδευση ειδικότητας, έτσι ώστε κάθε αξιωματικός, υπαξιωματικός ή στρατιώτης να είναι ο «ειδικός» του οπλικού συστήματος, το οποίο θα κληθεί να χειρισθεί.

δ. Στην παραγωγή διοικητών, μικρών ηγητόρων και επιτελών με αναπτυγμένη κριτική σκέψη, μεθοδικότητα στη λήψη των αποφάσεων και ταχύτητα ενεργειών όπως απαιτεί το σύγχρονο δόγμα διοίκησης.

Τις προαναφερθείσες απαιτήσεις θα υλοποιήσει η νέο-συγκροτούμενη Διοίκηση Δόγματος και Εκπαίδευσης η οποία θα αναλάβει:

α. Τη Διοίκηση των παραγωγικών Σχολών (ΑΣΠ – Ανωτέρα Σχολή Πολέμου, από το 2003 αντικαταστάθηκε από την ΑΔΙΣΠΟ – Ανωτάτη Διακλαδική Σχολή Πολέμου, ΣΣΕ – Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, ΣΜΥ – Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών) και των Σχολών Επιμόρφωσης (Σχολή Επιτελών, ΣΕΟΕΔ – Σχολή Ειδικών Όπλων Ενόπλων Δυνάμεων, ΣΣΞΓ – Στρατιωτική Σχολή Ξένων Γλωσσών, Σχολή Πληροφοριών, κ.λπ.).

β. Τη διαμόρφωση των Δογμάτων του Στρατού Ξηράς και τη σύνταξη των Εγχειριδίων Εκπαίδευσης.

γ. Τη Σχεδίαση της εκπαιδευτικής πολιτικής και την παροχή συντονιστικών κατευθύνσεων.

δ. Την αξιολόγηση της παρεχομένης εκπαίδευσης στο Στρατό Ξηράς».

Για να κατανοήσουμε τον κύριο σκοπό της συγκεκριμένης απόφασης απομάκρυνσης των Διευθύνσεων, δηλαδή την επίτευξη της αποκέντρωσης, θα πρέπει να δούμε τον ορισμό της. Ως αποκέντρωση, χαρακτηρίζεται το Διοικητικό σύστημα, μέσω του οποίου μεταβιβάζονται σε περιφερειακά όργανα ορισμένες εξουσίες ή λειτουργίες με σκοπό να επιτευχθεί η αποσυμφόρηση των κεντρικών υπηρεσιών.

Από τον ορισμό διαπιστώνουμε, ότι η απομάκρυνση των Διευθύνσεων δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως αποκέντρωση, γιατί η υπαγωγή τους παραμένει στο ΓΕΣ και δεν εκχωρούνται αρμοδιότητες. Αντίθετα, τους αφαιρείται ακόμη και η αρμοδιότητα των μεταθέσεων των στελεχών. Άλλωστε η εκχώρηση αρμοδιοτήτων ή αλλιώς εξουσιοδότηση υπογραφής, θα μπορούσε να γίνει με απόφαση του Α/ΓΕΣ χωρίς την ανάγκη (γεωγραφικής) απομάκρυνσης.

Ποιοι μπορεί να είναι όμως οι λόγοι της βιαστικής απομάκρυνσης;

>Είναι η μεταφορά της ΑΣΔΥΣ (Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση Υποστήριξης Στρατού), που σήμερα εδρεύει στο στρατόπεδο «Ζορμπά» στο Γουδί, στο ΓΕΣ όπως αναγράφεται;

>Είναι η αναβάθμιση των Σχολών Εφαρμογής των Όπλων που πλέον θα βρεθούν να έχουν δύο στρατηγούς (υψηλόβαθμους αξιωματικούς) στο ίδιο στρατόπεδο χωρίς όμως να έχουν επαρκείς χώρους ασκήσεων; Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι ως μόνη εξαίρεση μπορεί να θεωρηθεί το Κέντρο Εκπαίδευσης Τεθωρακισμένων (ΚΕΤΘ) στον Αυλώνα της Αττικής που αποτελεί το μεγαλύτερο στρατόπεδο των Βαλκανίων.

>Είναι η καλύτερη λειτουργία του επιτελείου με το σχεδόν καθημερινό «πήγαινε-έλα» (φυσική μετακίνηση) των Διευθυντών στο ΓΕΣ και όχι μόνο;

>Είναι η προσαρμογή σε δομές άλλων στρατών; Όμως η απλή αντιγραφή δομών χωρίς προσαρμογή στα ελληνικά δεδομένα πολλές φορές δημιουργεί προβλήματα.

>Είναι το οικονομικό όφελος από την απομάκρυνση;

>Είναι το πρόβλημα λειτουργίας που δημιουργούσαν οι Διευθύνσεις στο ΓΕΣ;

>Είναι η βελτίωση της ταχύτητας λήψης αποφάσεων;

>Είναι η ανάληψη πρωτοβουλιών από τους υφισταμένους;

>Είναι η μείωση της γραφειοκρατίας, αφού λόγω απόστασης, στον Αρχηγό θα φτάνουν τώρα λιγότερα έγγραφα προς υπογραφή;

Ελήφθη υπόψη η επίπτωση στις οικογένειες των στελεχών που θα μετακινηθούν σε μια δύσκολη οικονομική περίοδο; Γιατί δεν τέθηκε χρονοδιάγραμμα σε βάθος π.χ. διετίας ώστε να γίνει οικογενειακός προγραμματισμός;

Ελήφθησαν υπόψη οι επιπτώσεις στην επαγγελματικότητα και την καριέρα των αξιωματικών, αφού πλέον οι θέσεις στο ΓΕΣ θα αφορούν τους λίγους και εκλεκτούς;

Γιατί επελέγη να γίνει η αλλαγή άμεσα, ενώ υπάρχουν τόσα άλλα σοβαρότερα προβλήματα που περιμένουν λύσεις και επηρεάζουν, τόσο το προσωπικό, όσο και την επιχειρησιακή ετοιμότητα;

Συνεπώς διαπιστώνεται, ότι η άμεση και χωρίς χρονοδιάγραμμα απομάκρυνση των Διευθύνσεων καταδεικνύει προχειρότητα, όπως και η μετάθεση του χρόνου υλοποίησης το καλοκαίρι για το σύνολο των Διευθύνσεων. Αντίθετα, οι Διευθύνσεις των Σωμάτων αναμένουν τις αποφάσεις της ηγεσίας γιατί προφανώς δεν υπήρχε σχεδιασμός.

Γιατί λοιπόν αποφασίστηκε τόσο βιαστικά και πρόχειρα, χωρίς σχεδιασμό η απομάκρυνση;

Μήπως υπάρχει έλλειψη γνώσεως των πραγματικών προβλημάτων του στρατού από τη νέα ηγεσία, τα οποία περιμένουν λύσεις, αλλά απαιτούν σοβαρές και δύσκολες αποφάσεις; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι αρνητική, καθότι η νέα ηγεσία εξ ορισμού αποκλείεται να μη γνωρίζει τα πραγματικά προβλήματα.

Μήπως είναι προσπάθεια επιφανειακού νεοτερισμού, η όπως απλά λέγεται επικοινωνιακού εντυπωσιασμού, που είναι επικίνδυνος στη σημερινή δύσκολη από όλες τις πλευρές κατάσταση, τόσο της χώρας, όσο και του Στρατού Ξηράς;

Μήπως υπάρχει αγωνία παρουσίασης έργου στους προϊσταμένους που δεν γνωρίζουν σε βάθος τα θέματα του Στρατού Ξηράς;

Μήπως γίνεται προσπάθεια τμηματικής αντιγραφής δομών στρατών άλλων χωρών, με διαφορετική αποστολή και χωρίς προσαρμογή στα δεδομένα του Στρατού Ξηράς που τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίζει και τη δραματική έλλειψη οικονομικών πόρων;

Γιατί δεν δημιουργήθηκε πρώτα η ΔΙΔΟΕΕ, να εφαρμοστούν, να λειτουργήσουν και να συντονιστούν πλήρως οι αλλαγές υπαγωγής και μετά να γίνουν οι απαραίτητες διορθωτικές κινήσεις, ακόμη και η απομάκρυνση των Διευθύνσεων εφόσον διαπιστωνόταν ότι απαιτείται;

Ας σημειωθεί εδώ ότι εδώ και πολλά χρόνια η Διοίκηση Εκπαίδευσης και Δόγματος (TRADOC: Training and Doctrine Command) του Στρατού των ΗΠΑ, που σήμερα διοικείται από στρατηγό τεσσάρων αστέρων, αποτελούσε για πολλούς αξιωματικούς του Ελληνικού Στρατού οργανωτικό και λειτουργικό σχήμα που θα έπρεπε να υιοθετηθεί. Στη συνημμένη φωτογραφία παρουσιάζεται η υφιστάμενη οργάνωση της TRADOC.

Για αυτονόητους λόγους, δεν θα αναλύσουμε εδώ την οργανωτική δομή της TRADOC.

Ως παράδειγμα της φιλοσοφίας που τη διέπει θα περιοριστούμε σε περιληπτική αναφορά της οργανωτικής δομής του εδρεύοντος στο Fort Benning της πολιτείας της Γεωργίας, Κέντρου Αριστείας Ελιγμού (MCoE: Maneuver Center of Excellence) στο οποίο έχουν συγχωνευθεί η Σχολή Τεθωρακισμένων (Armor School) και η Σχολή Πεζικού (Infantry School) συμπεριλαμβανομένων των αερομεταφερόμενων (Airborne) δυνάμεων και των Καταδρομέων (Ranger).

Στις δύο διαφάνειες που ακολουθούν παρουσιάζεται η οργάνωση αλλά και το παραγόμενο εκπαιδευτικό έργο του MCoE κατά το οικονομικό έτος 2016.

Όμως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να διαφύγει της συλλογιστικής μας ότι ο Ελληνικός Στρατός δεν είναι πλήρως επαγγελματικός και το κυριότερο, ούτε εκστρατευτικός στρατός (expeditionary army) όπως ο Στρατός των ΗΠΑ, η οργάνωση και λειτουργία του οποίου διέπεται πρωτίστως από την αρχή της δυνατότητας παγκόσμιας επέμβασης.

Επίσης, θα πρέπει να σημειωθεί ότι και οι χερσαίες δυνάμεις της Τουρκίας έχουν συγκροτήσει αντίστοιχη διοίκηση που φέρει την ονομασία EDOK (Eğitim ve Doktrin Komutanlığı).

Σε κάθε περίπτωση, ό,τι και να συνετέλεσε στην τόσο βιαστική αλλά και ταυτόχρονα σοβαρή απόφαση της ηγεσίας, χρειάζεται προσοχή και στο μέλλον δεν πρέπει να γίνονται αλλαγές χωρίς λεπτομερή μελέτη, για να μη μειώνεται η εμπιστοσύνη του προσωπικού στην ηγεσία, αλλά και για να είναι συγκεκριμένη και ει δυνατόν ποσοτικοποιημένη η ωφέλεια τους.

Υπάρχει μια αρχή που πρέπει να ακολουθείται. Πρώτα εντοπίζεις το πρόβλημα, μετά το κατανοείς και στη συνέχεια το διορθώνεις, χωρίς όμως να θέτεις σε κίνδυνο το οικοδόμημα. Ηγέτης είναι αυτός που διαισθάνεται την ψυχολογία των υφισταμένων του και επιπλέον έχει την οξυδέρκεια να αναγνωρίζει και να διορθώνει αποφάσεις του και όχι αυτός που ενώ αντιλαμβάνεται τη λάθος απόφαση, δεν έχει το σθένος να την ανακαλέσει ή έστω να τη βελτιώσει.

Ειλικρινά ελπίζουμε, όταν ολοκληρωθεί, αν ολοκληρωθεί, η απομάκρυνση όλων των Διευθύνσεων Όπλων και Σωμάτων, το αποτέλεσμα να δικαιώσει τη νέα ηγεσία του ΓΕΣ και να εντάσσεται σε ένα γενικότερο σχεδιασμό εκσυγχρονισμού και αύξησης της αποτελεσματικότητας των υφιστάμενων οργανωτικών δομών.

Αλλά μέχρι τότε, τα στελέχη, παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, θα πρέπει πάντα να χαμογελούν, όχι γιατί το νιώθουν, αλλά γιατί έτσι πρέπει. Όπως συνηθίζουν το τελευταίο διάστημα να λένε μεταξύ τους, «χαμογέλα, είναι διαταγή».

ΠΗΓΗ